Zobaczcie, jak wyglądały ostatnie posiłki seryjnych morderców

Henry Hargreaves postanowił zgłębić trudny temat kary śmierci. Grupa, którą obrał sobie do badania nie była łatwa we współpracy. Byli to w głównej mierze seryjni mordercy, którzy przed odbyciem kary śmierci zażyczyli sobie ostatniego posiłku. Co mówi o nich ich sposób jedzenia? Do jakich refleksji skłania nas projekt? O tym i o innych kwestiach opowiada nam autor projektu.

Henry Hargreaves: Uprawiam fotografię od 2010 roku. Zawsze traktowałem to jako hobby, ponieważ w Nowej Zelandii, gdzie dorastałem, fotografowanie nie jest postrzegane jako prawdziwy zawód. Znalazłem się w tym biznesie przez przypadek – kiedy miałem 20 lat, zajmowałem się modelingiem. Pracowałem z fotografami z różnych części świata, co otworzyło mi przeróżne drzwi, więc z czasem po prostu zmieniłem stronę aparatu, po której stoję.

Jedzenie stało się tym, na czym się koncentruję. Jest dla mnie sposobem na zrozumienie innych ludzi, ich sytuacji oraz miejsca, w którym żyją, w jakim się znaleźli. I tutaj dochodzimy do mojego projektu. Kiedy starasz się zrozumieć ludzi, mając na uwadze to, że popełnili straszliwe zbrodnie, bardzo trudno to wszystko pojąć.

Rozumiesz ich sposób jedzenia, ich zwyczaje oraz wybory. Jedzenie to w moim rozumieniu czynność emocjonalna. Mimo tego, że kogoś nie znam, wiem, jak smakuje pieczony kurczak z frytkami – to inne doświadczenie i możliwość nawiązania relacji. Jedzenie jest świetnym przykładem wspólnego mianownika, ale również różnic – każdy postrzega je inaczej.

Uważam, że każda wartościowa sztuka powinna być jak trzymanie lusterka przed odbiorcą. Chodzi o to, by każdy patrzył na te zdjęcia w swój osobisty sposób i wyniósł z nich coś innego, bazując na podstawie swoich osobistych doświadczeń.

Włożyłem w ten projekt bardzo dużo emocji. Musiałem przeprowadzić dość głębokie poszukiwania, by dowiedzieć się możliwie najwięcej o tych ludziach i cóż… zwrócić uwagę na to, że byli przede wszystkim ludźmi. Moim celem było skoncentrowanie się na kwestii kary śmierci i na tym, że nawet przygotowując ten ostatni posiłek, nie można o tym tak po prostu zapomnieć.

Wiesz, wszystkim ludziom należy współczuć, lecz nie można tych osób traktować jak męczenników ani zapominać o tym, że zabijali innych. Miałem naprawdę spory problem z nakreśleniem wyraźnej linii, która oddzieli w moim projekcie moralność. Przez to, że sam gotowałem potrawy i miałem świadomość, że na osobach, które je zjadły, chwilę później zostały wykonane egzekucje, miałem poczucie ogromnej pustki.

Rozpocząłem realizowanie projektu ze względu na to, że w stanie Teksas w USA wprowadzono prawo, które znosi "ostatni posiłek” dla więźniów skazanych na karę śmierci. Sprawiło to, że zadałem sobie pytanie "dokąd zmierza ludzkość?”.

Zacząłem moje poszukiwania i dowiedziałem się, że w przypadku więźnia skazanego na karę śmierci musi być sporządzony szczegółowy protokół z ostatnich 24 godzin przed egzekucją. Kiedy przeczytałem na temat jedzenia, uświadomiłem sobie, że przecież to też są ludzie. Pierwszy raz spojrzałem na całą sprawę z drugiej strony – dojrzałem tragedię tych osób. Postanowiłem przelać te emocje na zdjęcia.

Zwróć uwagę, że wszystkie kadry wykonałem z góry, z punktu widzenia więźnia tak, jakby właśnie któryś z nich miał zacząć jeść. Z tego co wiem, nigdy nie zostało opublikowane zdjęcie ostatniego posiłku skazańca – nie wiedziałem jakich sztućców ani zastawy używają w więzieniach, nie wiedziałem, czy więźniowie jedzą osobno czy z pozostałymi, ani kto dla nich gotuje. Musiałem znaleźć te wszystkie informacje, by projekt był jak najbardziej wartościowy.

Pierwsze podejście do tego cyklu zrobiłem w 2011 roku, natomiast w zeszłym roku ponowiłem je serią "Year of killing”. Średnio co roku na karę śmierci skazywanych jest 46 osób w samej Ameryce, natomiast czas, który ludzie spędzają w więzieniu przed wykonaniem wyroku to nawet 21 lat.

Te statystyki to dla mnie coś strasznego. Wydaje mi się, że wiele osób uważa, że kara śmierci jest przeznaczona tylko dla tych, którzy dopuścili się największych zbrodni w historii ludzkości, lecz często zdarzało się tak, że skazywani byli ludzie ze względu na biedę, rasę i pochodzenie, mimo tego, że w USA jest tylko kilka hrabstw, które wciąż stosują karę śmierci. Żadna z osób poddanych egzekucji w 2016 roku nie miała pieniędzy, by wynająć adwokata – wszystkim został on przydzielony z urzędu, a system wykorzystał biedę osób, których nie było stać na dobrą reprezentację przed sądem.

Wszystko, co chciałem zyskać tym projektem, to nagłośnić problem, jakim jest kara śmierci i opowiedzieć kilka historii.

Do zdjęć wykorzystuję korpusy Canona, obiektywy Sigmy i oświetlenie Profoto.

• 43 lata

• Floryda

• gwałt, nekrofilia, ucieczka z więzienia, ponad 35 morderstw

• krzesło elektryczne

• Odmówił „specjalnego” posiłku, więc podano u zwykły

• stek (średnio-wysmażony)

• jajka sadzone

• placek ziemniaczany

• tost z masłem i dżemem

• mleko

• sok

• 52 lata

• Illinois

• gwałt, 33 morderstwa

• śmierć przez zastrzyk

• 12 krewetek, smażonych na głębokim oleju

• kubełek z KFC*

• frytki

• truskawki

• Przed skazaniem, Gacy zarządzał 3 restauracjami KFC

• 33 lata

• Indiana

• zamach w wyniku którego zginęło 168 osób

• śmierć przez zastrzyk

• 2 pinty lodów miętowych z czekoladą

• 55 lat

• Floryda

• morderstwo, porwanie, napad rabunkowy z bronią w ręku

• Odmówił posiłku*

• Został mu podany normalny posiłek dla więźniów, lecz tego też odmówił

• 49 lat

• Kalifornia

• Włamanie, napaść, ucieczka z więzienia, 7 morderstw

• Śmierć przez zastrzyk

• 2 grillowane kanapki z serem

• pinta serka wiejskiego

• sałatka z kukurydzy

• ciasto brzoskwiniowe

• lody czekoladowe

• rzodkiewki

• 42 lata

• Arkansas

• 2 morderstwa

• Śmierć przez zastrzyk

• stek

• smażony kurczak

• wiśniowy napój Kool-Aid

• ciasto*

*Zostawił ciasto, mówiąc strażnikowi, że „będzie na później”

• 49 lat

• Utah

• włamanie, kradzież, 2 morderstw

• rozstrzelanie

• ogon homara

• stek

• ciasto jabłkowe

• lody waniliowe

• Zażyczył sobie jeść posiłek podczas oglądania trylogii „Władcy Pierścieni”

• 54 lata

• floryda

• kradzież, 3 morderstwa

• krzesło elektryczne

• ogon homara

• pieczone ziemniaki

• krewetki

• małże

• pieczywo czosnkowe

• piwo korzenne

• 28 lat

• Iowa

• porwanie i morderstwo

• powieszenie

• jedna oliwka z pestką w środku

• 36 i 39 lat

• Massachusetts

• 2 morderstwa*

• krzesło elektryczne

• zupa

• mięso

• tost

• herbata

*W 1977 roku gubernator Massachusetts stwierdził, że wyrok był niesprawiedliwy i powinni oni zostać oczyszczeni z zarzutów. Wokół tematu wciąż trwają spory.

• 40 lat

• Texas*

• morderstwo

• śmierć przez zastrzyk

• kurczak

• pure ziemniaczane z sosem wiejskim

• warzywa

• słodki groszek

• chleb

• herbata

• woda

• poncz

*Stan Texas prawo wyboru „ostatniego posiłku” w 2011 roku, więc skazany otrzymał ten sam posiłek, co inni więźniowie

• 41 lat

• Virginia

• morderstwo, zmowa i kradzież

• śmierć przez zastrzyk

• pieczony kurczak

• groszek z masłem

• ciasto jabłkowe

• Dr Pepper