Fotografie panoramiczne - ile wybrać zdjęć i jak znaleźć punkt bez paralaksy? [poradnik]

Zabierając się za wykonywanie zdjęć panoramicznych możemy natrafić na kilka problemów już na samym początku. Musimy wiedzieć, ile wybrać zdjęć, jak ustalić kąt widzenia obiektywu i jak znaleźć punkt bez paralaksy. W tym poradniku pokazujemy Wam, że wcale nie jest to takie trudne.

Podstawowa rzecz polega na ustaleniu liczby zdjęć w pionie i poziomie, które należy wykonać. Trzeba pamiętać, że muszą one sumarycznie objąć pełne 360/180 stopni, czyli pełną sferę, oraz mieć wspólne fragmenty ze wszystkimi bezpośrednimi sąsiadami - inaczej program nie połączy ich prawidłowo.

Kąt widzenia obiektywu (FOV) zależny jest od jego ogniskowej, rodzaju odwzorowania oraz wielkości matrycy aparatu, do którego go zamontujemy. Kąty widzenia podawane przez producentów dotyczą przekątnej kadru, a nas interesują odrębne kąty w pionie i poziomie.

Metoda #1

Pierwsza metoda to skorzystanie z gotowych kalkulatorów, które te wartości wyliczą np. http://www.vr24.pl/kalkulator_fov/.

Metoda #2

Druga metoda, doświadczalna, polega na zamontowaniu aparatu na głowicy panoramicznej, ustawieniu jej w pozycji zero stopni oraz znalezieniu punktu odniesienia przy prawej krawędzi kadru. Następnie należy głowicę obrócić tak, aby ten sam punkt znalazł się przy lewym brzegu kadru.

Odczytana na podziałce kątowej wartość to właśnie kąt widzenia obiektywu w poziomie. Podobnie należy postąpić przy ruchu aparatu w poziomie. Te dwie wartości są kluczowe podczas ustalania liczby zdjęć. Od otrzymanych wartości należy odjąć 25-30%, tj. wartość zakładki, i otrzymamy kąty obrotu aparatu pomiędzy zdjęciami w pionie oraz w poziomie.

Przykładowo: gdy wartość FOV wyniosła 56 stopni, to pomniejszenie jej o 30 % da około 40 stopni. Liczba zdjęć przy panoramie sferycznej oblicza się poprzez podzielenie 360 przez 40 – da to 9 zdjęć w poziomie. Załóżmy, że wartość FOV w pionie wyniosła 70 stopni. Po odjęciu 30% wartości zakładki uzyskamy kąt obrotu około 50 stopni. Ze zdjęć pionowo w górę oraz w dół, tzw. Zenit oraz Nadir, wykorzystywana jest połowa kąta widzenia, stąd odpowiednie powinny być trzy rzędy zdjęć.

O tym, czym jest punkt bez paralaksy, czyli No Paralax Point (NPP) pisałem już w

Pierwszy wymiar da się ustalić stosunkowo łatwo, ponieważ określa on odległość osi optycznej obiektywu od punktu mocowania aparatu. Jego prawidłowe ustawienie powoduje, że oś obiektywu przecina się z pionową osią obrotu.

Można go ustawić następująco: górne ramię głowicy obracamy tak, aby aparat był skierowany pionowo w dół. Następnie wykonujemy zdjęcie i w podglądzie z powiększeniem sprawdzamy, czy punkt obrotu wypada w osi kadru. Ze względu na możliwy błąd nie należy robić tego z wykorzystaniem wizjera.

Wymiar #2

Z drugim wymiarem jest sporo więcej zachodu – trzeba go znaleźć doświadczalnie, koniecznie po prawidłowym ustawieniu pierwszego.

Jak wspominałem w poprzednim artykule, błąd paralaksy widoczny jest wyraźnie w przypadku kadrów, które obejmują obiekty znajdujące się w małej odległości od aparatu. Dlatego należy taki obiekt znaleźć lub zaaranżować. Jedyny wymóg jest taki, że powinniśmy go po prostu wyraźnie widzieć na tle innego obiektu znacznie od niego oddalonego. Nieważne, co to będzie – krzesło, kij od szczotki, naklejka na szybę – byle znajdowało się w odległości 1-3 metrów od aparatu.

Co dalej?

Kolejnym krokiem jest wykonanie dwóch zdjęć, w których te obiekty znajdą się w centrum części wspólnej (zakładki) oraz ich porównanie. Przy prawidłowym ustawieniu odległość pomiędzy nimi powinna być taka sama. Najdokładniej można to zrobić, wczytując zdjęcia do dowolnego programu graficznego. Dopuszcza się również podgląd zdjęć w aparacie. Niestety, podgląd przez wizjer obarczony jest zbyt dużym błędem.

Skoro znamy już liczbę zdjęć oraz prawidłowe ustawienia głowicy, pozostaje wykorzystać tę wiedzę w praktyce.

W następnym artykule opiszemy, na co należy zwracać uwagę podczas wykonywania zdjęć składowych do panoramy.