Architektura obozu śmierci w obiektywie Tomasza Lewandowskiego

Cykl zdjęć "Auschwitz – ultima ratio ery modernizmu" wykonanych przez Tomasza Lewandowskiego powstał w celu umożliwienia analizy architektury budynków obozu zagłady. Fotograf w swojej pracy zadbał o to, by zdjęcia wykonane były w podobnych warunkach oświetleniowych, tak by ich odmienność nie wpływała na neutralną analizę.

Źródło zdjęć: © © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Budynek bramy obozu, widok od strony wschodniej (KL AUSCHWITZ I)

Monika Homan

18.04.2018 07:50, aktualizacja: 19.04.2018 07:42

Obóz koncentracyjny w Oświęcimiu założono w roku 1940 na rozkaz Heinricha Himmlera, szefa

O bardzo rzetelnym wykonaniu pracy Tomasza Lewandowskiego świadczy fakt, że odwiedzał on muzeum czterokrotnie od jesieni 2015 do początku 2017 roku, każdorazowo pracując nad zdjęciami przez tydzień. Efektem jest około 250 czarno-białych negatywów w formacie 4x5 cala, przedstawiających budowle obozu zagłady w sposób jak najbardziej eliminujący ładunek emocjonalny.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Budynek pralni dla członków SS (KL AUSCHWITZ I)

To, jak przedstawione zostały fotografowane obiekty, oraz spójność kompozycji nie są przypadkowe.

Funkcja jaką pełnią budynki przemysłowe jest jest głównym czynnikiem, wpływającym na ich formę. Jest też jedyną przyczyną ich powstania. Prace Tomasza Lewandowskiego dają nam możliwość dostrzeżenia różnic w konstrukcjach budynku, ze względu na pełnione przez nie niegdyś funkcje.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Budynek bramy obozu, widok od strony zachodniej (KL AUSCHWITZ I)

Muzeum Auschwitz-Birkenau założono w 1947 roku. W jego skład wchodzą obecnie dwie z dziesięciu jednostek będących niegdyś kompleksem obozu Auschwitz.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Budynek poczty obozowej na bazie stajni dla koni (KL AUSCHWITZ I)

„KL Auschwitz I” zlokalizowane zostało na terenie byłego garnizonu Polskiej Armii. Przejęte budynki przystosowano do nowej funkcji poprzez podwyższenie ich o dwie kondygnacje. „KL Auschwitz II”, we wsi Brzezinka, powstał natomiast na niezabudowanym terenie. Baraki o wymiarach 42x12m budowano, w pierwszej fazie istnienia obozu, z cegieł. Żeby zredukować koszty wykorzystano też stajnie o wymiarach 40x10 m, w których umieszczano nawet 500 osób. Na terenie muzeum znajduje się dziś ponad 150 budynków oraz 300 ruin.

”Centralne Biuro Budowlane SS” z Karlem Bischofem na czele było odpowiedzialne za plany architektoniczne. Głównymi projektantami byli natomiast Walter Dejach oraz Fritz Ertl – austriaccy SS-mani. Do prac projektowych wykorzystywano również więźniów posiadających fachową wiedzę.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Wartownia (KL AUSCHWITZ I)

Fotografie Lewandowskiego poza wskazaniem na logiczne, racjonalizatorskie podejście do architektury przemysłowej mają też na celu przedstawić samo muzeum. Pokazują one stan obecny budowli, który nie byłby możliwy do zachowania beż licznych prac konserwatorskich.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Brama do dziedzińca pomiędzy blokami 10 i 11, w tle miejsce egzekucji, tzw. Czarna Ściana (KL AUSCHWITZ I)

Praca Tomasza Lewandowskiego ma zostać zamknięta w książce, w której zamieszczone będzie 70-80 ujęć z Muzeum Auschwitz-Birkenau. Zagwarantowała mu również zwycięstwo w Konkursie Wschodzących Talentów Lensculture Emerging Talents w 2017 roku.© © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Zbiornik przeciwpożarowy wybudowany na żądanie Allianz, firmy ubezpieczającej obóz, służący także jako basen kąpielowy (KZ AUSCHWITZ I)

Obraz — © © [Tomasz Lewandowski](https://www.tomaszlewandowski.de) / Oczyszczalnia ścieków (KZ AUSCHWITZ II BIRKENAU

Waffen-SS. Fotograf Tomasz Lewandowski odwiedził dzisiejsze muzeum Auschwitz-Birkenau, aby udokumentować były oboz zagłady.