Od inspiracji do postprodukcji, czyli o sprawach najważniejszych

W niedzielę w kinie Kijów w Krakowie Centrum Papieru we współpracy z firmami Canon, Nec i Wacom przeprowadziło warsztaty zarządzania barwą. Na koniec nasz współpracownik Michał Massa Mąsior z Warsztatów Sztuki Fotografii podzielił się ze słuchaczami kilkoma podstawowymi, ale bardzo istotnymi wskazówkami. Specjalnie dla nieobecnych prezentujemy streszczenie wykładu Michała.

W niedzielę w kinie Kijów w Krakowie Centrum Papieru we współpracy z firmami Canon, Nec i Wacom przeprowadziło warsztaty zarządzania barwą. Na koniec nasz współpracownik Michał Massa Mąsior z Warsztatów Sztuki Fotografii podzielił się ze słuchaczami kilkoma podstawowymi, ale bardzo istotnymi wskazówkami. Specjalnie dla nieobecnych prezentujemy streszczenie wykładu Michała.

Warsztaty dotyczyły wydruków i zarządzania kolorem w postprodukcji, ale krótki wykład Warsztatów Sztuki Fotografii dotyczył tego, co zrobić, żeby na ostatnich etapach tworzenia zdjęcia mieć jak najmniej pracy. Bo dobre zdjęcie powstaje w momencie naciśnięcia spustu migawki.

Michał zaczął od pytania: „czym jest fotografia?”. Nad podstawami należy zastanawiać się jak najczęściej. Jeśli fotografia to malowanie światłem – jak odpowiedzieli słuchacze – to biorąc aparat do ręki, powinno się wiedzieć, z jakim światłem będzie się pracować. Jak w ostatnim felietonie, Michał jeszcze raz powołał się na Andreasa Feiningera, który zapytany kiedyś, czy dobry fotograf zawsze zrobi dobre zdjęcie, odparł: „Co to za niemądre pytanie? Oczywiście, że nie!”. Co jest ważne? Pora roku, dnia, warunki atmosferyczne, czyli: światło. Wykonanie dobrego zdjęcia wymaga przygotowania, poznania miejsca, które sfotografujemy.

Wybierając sprzęt, należy odpowiedzieć sobie przede wszystkim na pytanie: „czego oczekuję od siebie?”. W myśl kolejnej prostej zasady: „Jaki jest najlepszy aparat? Taki, który mamy ze sobą!” - trzeba zastanowić się, gdzie przede wszystkim będzie się fotografować? Czy będą to podróże, plener w mieście, domowe studio? Nie zabiera się lustrzanki o dużych gabarytach w góry czy na plażę, nie z każdym sprzętem wygodnie będzie przemierzać miasto. Nie warto inwestować w sprzęt, który będzie musiał zostać w domu, kiedy my będziemy jeździć w dalekie podróże z kieszonkowym kompaktem.

Druga rzecz: "czy chcę zagłębiać się w technikę?". Współczesne aparaty zaopatrzone są w dużą liczbę przycisków i pokręteł. Umożliwiają dostosowanie ustawień do warunków, ale też wymagają zaznajomienia sie ze wszystkimi parametrami i zmiennymi. Jeśli szkoda Ci czasu na dogłębne studiowanie instrukcji obsługi (mimo dobrych chęci wielu odkłada w końcu tę książeczkę), nie kupuj aparatu za parę tysięcy złotych, którego możliwości nie wykorzystasz. Prosty kompaktowy automat może wystarczyć na długo.

Helmut Newton pracował najprostszą analogową lustrzanką Canona dla amatorów. Sprzęt, oczywiście, różni się jakością. Ale ostatecznie to fotograf, a nie aparat robi zdjęcie!

Kiedy macie już sprzęt, szukacie pomysłów na zdjęcia. Te mogą pojawić się wszędzie: na spacerze, w drodze do pracy, na spotkaniu. Co może zainspirować? Dosłownie wszystko. Wiersz, film, reklama, kilka liter neonu, przypadkiem usłyszana urwana wypowiedź, scena uliczna, opakowanie czekoladek. A przede wszystkim – inne zdjęcia. Żeby ogarnąć wszystkie te drobne inspiracje, przyczynki do pomysłów, warto mieć zawsze przy sobie notatnik czy teczkę pomysłów. W jednej z londyńskich szkół fotografii stworzenie takiej teczki jest pierwszym zadaniem kursantów. Niech to będzie zadanie, które sami sobie stawiacie. W pewnym momencie zauważycie, że pomysłów jest coraz więcej, a także, że coraz więcej widzicie wokół siebie.

Ważne jest też śledzenie dorobku najlepszych fotografów. To oni zainspirują Was do wypracowania własnego stylu. Bo inspiracja nie jest po prostu naśladownictwem, powtórzeniem, czerpaniem z cudzych pomysłów. Właściwie rozumiana jest szukaniem drobnych cech i śladów w zdjęciach tych fotografów, których estetyka jest Wam najbliższa. Z tych elementów zbudujecie swój własny styl.

Pomysł, wbrew pozorom, nie jest sprawą zupełnie spontaniczną. Wymaga pracy i przygotowania. Na przykład fotografowie przyrody wyjeżdżają w miejsca pracy na 3-4 miesiące po to, aby je poznać. W tym czasie tworzą drafty, szkice, sprawdzają, jak układają się kadry z poszczególnych perspektyw, poznają światło o każdej porze dnia. Tworzą inwentaryzację miejsca. Pomysł pojawia się po tej dość żmudnej pracy, ale efekt jest zawsze zachwycający.

Kolejnym wyzwaniem jest cykl zdjęć. Tu jeden pomysł powinien stać za wszystkimi fotografiami w serii. Aby cykl był spójny – zdjęcia musi coś łączyć, widz powinien dostrzec ich wspólną cechę.

Na pytanie Michała, jak przygotować się do zdjęć, padła z sali banalna odpowiedź: "naładować baterie". I była to najlepsza odpowiedź na to pytanie! Przygotowane baterie i karty pamięci to rzeczy, o których początkujący fotografowie niekiedy zapominają. Efekt? Wybierają się w plener i jedyne, co mogą zrobić, to oglądać widoki.

Dobrze mieć ze sobą zapas baterii i kilka kart pamięci – na wypadek, gdyby jedna z nich zawiodła. Nie warto przy tym zaopatrywać się w najszybsze karty oraz w te, które mają największą pojemność. Najszybsze nie będą miały znaczenia w aparatach zapisujących zdjęcie wolniej niż karta. Jeśli więc nie macie w planach fotografii sportowej – inwestujcie w karty niezawodne, pochodzące od sprawdzonych producentów. Z tego samego powodu nie należy kupować kart o największej pojemności. Są one często wyżyłowane technologicznie. Lepiej więc podzielić ilość potrzebnej pamięci na dwie lub cztery karty. Zamiast nośnika 32 GB zaopatrzcie się w dwie karty 16 lub cztery karty po 8 GB. Nie będziecie skazani na jeden egzemplarz, który może zawieść.

Przechodzimy do puenty, a więc wykonania zdjęcia. Tutaj na ogół liczy się szybkość. Dlatego trzeba być gotowym do zrobienia zdjęcia krótką chwilę po spojrzeniu w wizjer. Tu przydaje się poznanie całej przyciskologii sprzętu. Pozwala to przygotować aparat do warunków, dzięki czemu będzie działał sprawniej. Jeśli nie czujesz się na siłach – pozwól aparatowi zrobić to za siebie.

Kolejne umiejętności przyjdą z czasem, nie próbuj opanować wszystkich naraz i na siłę. Najważniejszym zadaniem po przystąpieniu do robienia zdjęć jest uchwycenie właściwego momentu, o którym mówił Cartier-Bresson. Należy skupić się na patrzeniu i strzelaniu.

Chociaż większość upiera się, że zdjęcie powstaje na poziomie aparatu, a nie ekranu komputera, nie trzeba rezygnować z postprodukcji. Programy do obróbki obrazu są współczesną ciemnią fotograficzną. Narzędzia Photoshopa wzięły nazwy od odpowiednich narzędzi z fotograficznego laboratorium. Nie rezygnuj więc z możliwości, jakie dają takie programy. Co można dzięki nim osiągnąć? Swój styl – twierdzi Michał Mąsior. Jeśli nie jesteś dobrze obeznany w zawiłych technikach obróbki fotografii w Photoshopie, to zostaw retusz fachowcom. Skorzystaj natomiast z możliwości obróbki kolorystycznej, jaką dają mniej skomplikowane programy, takie jak np. Lightroom czy Aperture. Na zdjęcie spróbuj nałożyć charakter kolorystyczny, który nada mu znamiona odrębnego stylu.

Poszukiwanie własnego stylu to najważniejsze zadanie stojące przed początkującym fotografem. Dlatego tak ważne jest stawianie sobie podstawowych pytań: "czym jest fotografia, co dla mnie znaczy, co chcę fotografować, czego wymagam od siebie, co mnie inspiruje, którzy z wielkich fotografów są dla mnie najważniejsi, najbliżsi moim upodobaniom?". Dzięki odpowiedziom na te pytania łatwiej będzie wybrać odpowiedni sprzęt, wyznaczyć ścieżkę rozwoju, znaleźć odpowiednie kursy i warsztaty, a w końcu wypracować rozpoznawalny styl.

Źródło: WSF blog