Filmowanie lustrzankami – jaki aparat wybrać? [poradnik]

TOMASZ WOLSKI • dawno temu • 37 komentarzy

Fot. Redrock

Kilku czytelników pierwszej części poradnika zwróciło uwagę, że filmy można kręcić nie tylko za pomocą Canona i Nikona, a wbrew temu, co napisałem we wstępie, lustrzanki niektórych firm mają stabilizację. To prawda. Film można nagrać nawet kompaktem. Jednak do pracy potrzebuję aparatu, który nagrywa obraz w pełnej jakości HD (1080p), a co nawet ważniejsze — daje mi pełną kontrolę nad manualnymi ustawieniami przysłony, migawki i czułości ISO. To samo dotyczy ostrości. Nie wszystkie aparaty spełniają te wymagania. Który z nich wybrać?

Wykluczam jakiekolwiek posiłkowanie się trybem auto. Nie wyobrażam sobie filmu, w którym obraz faluje — rozjaśnia się lub ściemnia ze względu na światło (w opcji auto zmienia się wówczas ISO, przysłona i migawka). Nie przemawia do mnie nawet argument stabilizacji w lustrzankach Pentax, Olympus czy Sony. Nawet pracując z kamerami, nie używam autofocusa. Taka opcja może się ewentualnie przydać np. podczas pracy ze steadicamem.

Oto przykład pracy autofocusa w najnowszym aparacie Lumixa — modelu GH2:

Zobacz również: Zdjęcia ze smakiem, czyli fotografia kulinarna - sprzęt, światło, dodatki i sztuczki

Lumix GH2 test autofocus from Lajoux Valentine on Vimeo.

Niestety nie jest on zadawalający.

Staram się, żeby widz, oglądając moje filmy czy krótkie filmiki, zapomniał o całej technice, aparatach, steadicamach, sliderach itd. Przede wszystkim ma wejść w świat, który mu przedstawiam, a sprzęt ma w tym pomóc. Nie może widzieć technicznych niedoróbek albo przynajmniej powinien dostrzegać ich jak najmniej.

Filmowanie lustrzankami – czy warto i jak zacząć? [poradnik]

Swój wybór lustrzanek do poniższej prezentacji ograniczam więc do najpopularniejszych produktów firm Canon, Panasonic Lumix i Nikon, właśnie dlatego, że te aparaty pozwalają na największą kontrolę nad obrazem. Nie ma jednak idealngo sprzętu. Każdy ma plusy i minusy. Na nich się głównie skupię, gdyż dokładne inne opisy techniczne można bez problemów znaleźć w Sieci.

Aparaty różnią się między sobą m.in. wielkością matrycy i od tego opisu zacznijmy. Będziemy się do tych oznaczeń odnosić w dalszej części. Im większa matryca, tym m.in. możliwość uzyskania płytszej głębi ostrości.

Z ankiety, którą przeprowadziłem na filmcyfrowy.blogspot.com, wynika, że wśród filmujących lustrzankami najwięcej jest użytkowników Canona. Dlatego od tej firmy zaczniemy.

Canon 5D Mark II

Cena: od 7400 zł

Plusy:

+ matryca pełnoklatkowa (35 mm)

+ płytka głębia ostrości

+ bardzo czuła na światło

+ manualna kontrola dźwięku

+ solidna konstrukcja

Minusy:

- obniżona jakość sygnału poprzez wyjście HDMI (480p)

- na przenośnych monitorach obraz nie wypełnia całego ekranu, kilkusekundowe zawieszenie po wciśnięciu REC w trybie monitora HDMI (lag)

- brak opcji 50fps/60fps – nie można nagrać slow motion

- brak ostrzeżenia o przegrzewaniu się matrycy, najpierw pojawiają się dropy na obrazie, a potem aparat sam się wyłącza

- brak wyjścia słuchawkowego

- podobno największy efekt rolling shutter

- konieczność kupowania droższych obiektywów pod pełną klatkę, inaczej obraz będzie winietował

- brak wysuwanego LCD

- 12-minutowy limit nagrania

Przykładowa reklama zrealizowana na Canonie 5D Mark II

Beautiful.Lie from Camille Marotte on Vimeo.

Uwaga! Możliwość zainstalowania nieoficjalnego firmware, który włącza dodatkowe opcje, m.in. zebra, różne rozmiary kaszety, wskaźniki audio na ekranie. Więcej informacji tutaj.

Canon 1D Mark IV

Cena: ok. 15 000 zł

Plusy:

+ bardzo dobra czułość na na światło

+ opcja 50p i 60p w jakości 720p

+ dobra jakość podglądu przez wyjście HDMI

+ najlepiej radzi sobie z efektem rollig shutter

Minusy:

- wysoka cena

- ciężar

- matryca APS-H czyli crop 1.3x

- brak wyjścia słuchawkowego

- brak manualnej kontroli nad dźwiękiem

- 12-minutowy limit nagrania

Film prezentujący możliwości Canona 1D Mark IV przy niskiej ekspozycji:

Prague: Canon 1DMKIV from Philip Bloom on Vimeo.

Canon 7D

Cena: od 4670 zł

Plusy:

+ opcje wideo: 24p, 25p, 30p przy 1080p oraz 50p i 60p przy 720p (możliwość slow motion)

+ wyjście HDMI w jakości 1080i

+ tańsze obiektywy

+ solidna konstrukcja

Minusy:

- brak manualnej kontroli nad dźwiękiem (kolejne firmware tego nie korygują)

- matryca APS-C – 1.6x mniejsza od klatki 35 mm

- brak wyjścia słuchawkowego

- brak wysuwanego LCD

- 12-minutowy limit nagrania

Przykładowy film:

Mayfair from Londonmark Films on Vimeo.

Canon 550D

Cena: od 2400 zł

Plusy:

+ opcje wideo: 24p, 25p, 30p przy 1080p oraz 50p i 60p przy 720p (możliwość slow motion)

+ tańsze obiektywy

+ mniejsza waga niż w 5D Mark II i7D

+ cena

Minusy:

- obniżona jakość sygnału poprzez wyjście HDMI (480p)

- brak wysuwanego LCD

- brak górnego wyświetlacza

- brak osobnych pokręteł regulujących przysłonę i migawkę

- matryca APS-C – 1.6x mniejsza od klatki 35mm

- inne baterie niż w 5D Mark II i 7D

- plastikowa obudowa (lepiej nie biegać z aparatem w deszczu)

- brak wyjścia słuchawkowego

- brak manualnej kontroli nad dźwiękiem

- brak możliwości ręcznego ustawienia wartości White Balance jak np. w 5DmkII oraz 7D

- 12-minutowy limit nagrania

Uwaga! Od kilku dni dostępny jest nieoficjalny firmware Magic Latern dla tej wersji Canona, dzięki któremu otrzymujemy dodatkowe opcje — więcej tutaj.

Przykładowy film zrealizowany na Canonie 550D:

The Bridge — An Encounter from Marlon Torres on Vimeo.

Canon 60D

Cena: od 3300 zł

Plusy:

+ wysuwany LCD

+ tańsze obiektywy

+ manualna kontrola dźwięku

+ najmniej podatny na przegrzanie matrycy

Minusy:

- matryca APS-C – 1.6x mniejsza od klatki 35mm

- plastikowa obudowa

- obniżona jakość sygnału poprzez wyjście HDMI

- 12-minutowy limit nagrania

Nikon D3s

Cena: od 15000 zł

Plusy:

+ pełna klatka

+ niezwykła czułość na światło

Minusy:

- wysoka cena

- opcja wideo tylko w jakości 720p i 24p

- brak manualnej kontroli nad dźwiękiem

- słaba jakość podglądu przez wyjście HDMI

- 5-minutowy limit nagrywania

Nikon D7000

Cena: od 4000 zł

Plusy:

+ dobra jakość na wyjściu HDMI

+ autofocus

+ 20-minutowy limit nagrywania

+ dwa sloty na karty SD

+ cena

Minusy:

- pełne HD tylko w opcji 24p

- słaby bitrates

- brak możliwości nagrywania w 50p/60p

- matryca APS-C – 1.5x mniejsza od klatki 35 mm

Panasonic Lumix GH1

Aparat ten nie jest co prawda lustrzanką, ale nie jest też kompaktem. Oferuje za to manualne opcje w trybie wideo.

Cena: od 2800 zł

Plusy:

+ wysuwany LCD

+ możliwość podpięcia szerokiej gamy obiektywów

+ opcja 50p – slow motion w jakości 720p

+ autofocus

+ małe gabaryty

+ cena

+ nie przegrzewa się

+ stabilizacja obrazu

+ 30-minutowy limit nagrywania (wersja amerykańska bez żadnych limitów)

+ możliwość wgrania oprogramowania, które zdecydowanie zwiększa atrakcyjność tego aparatu (czytaj poniżej)

Minusy:

- kiepska jakość kodeka AVCHD

- matryca 1,9x

- brak wyjścia słuchawkowego

- słabsza jakość na wyjściu HDMI

- słabsza czułość na światło w porównaniu z innymi aparatami

UWAGA!!

Istnieje możliwość wgrania nieoficjalnego firmware, który pozwala na nagrywanie filmów 1080p w kodeku MJPEG z szybkością 50 Mbit oraz 32 Mbit AVCHD. Oznacza to mniejszą kompresję, mniej szumów i więcej szczegółów. Więcej informacji tutaj.

Panasonic Lumix GH2

(jeszcze niedostępny w sprzedaży)

Plusy:

+ czyste wyjście HDMI – bez informacji graficznych

+ crop 1:1 – można powiększyć obraz prawdopodobnie bez straty jakości

+ informacja o poziomach audio podczas nagrywania

+ dobra czułość na światło

+ niewielki efekt moire i rolling shutter

+ dobry autofocus

+ 30-minutowy limi nagrywania (wersja amrykańska bez żadnych limitów)

Minusy:

- matryca 1,9x

- brak wyjścia słuchawkowego

- brak opcji 25p

Który z tych aparatów jest najlepszy do filmowania? Chyba nie ma takiego. Każdy musi dokonać wyboru sam, biorąc pod uwagę wiele czynników, które wymieniłem powyżej, a także kwestię zastosowania – inny aparat kupię do filmowania rodziny, inny do reklam, a jeszcze inny do filmowania długich wywiadów.

Ja pracuję na dwóch aparatach: Canon 5D Mark II i Canon 7D. Jeśli podczas intensywnej pracy zagrzeję matrycę np. w piątce, to mogę ją odłożyć, by się chłodziła, a zdjęcia robić na siódemce. Jeśli w pomieszczeniu jest ciemno, to w ruch idzie 5DmkII, bo jest czulszy.

Niezbędny jest szeroki kąt? Znowu piątka, bo ma pełną klatkę. Natomiast matryca APS-C w 7D przydaje się do zdjęć z „długiej lufy“ - canonowski obiektyw zoom 70–200 mm w tym aparacie staje się 112–320 mm. Slow motion, wiadomo, też na siódemce, bo piątka nie oferuje takiej możliwości. Niestety nie można mieć wszystkiego w jednym aparacie. Szkoda.

__________

Tomasz Wolski — absolwent Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie. To jeden z najbardziej utalentowanych polskich reżyserów młodego pokolenia. Autor nagradzanych w Polsce i za granicą filmów dokumentalnych: ?Cisza?, Klinika?, ?Złota rybka?, ?Aktorzy?, ?Szczęściarze?, H2O?, Pomału?. Aktualnie pracuje nad dwoma pełnometrażowymi filmami dokumentalnymi, w których zamiast kamery używa aparatu fotograficznego. Autor blogu filmcyfrowy.blogspot.com, na którym publikuje recenzje, prezentacje i testy akcesoriów DSLR oraz newsy ze świata kamer i aparatów. Gościnnie jest także blogerem Fotoblogii i ekspertem, który pokaże Wam krok po korku, jak zająć się nagrywaniem filmów lustrzankami cyfrowymi. Więcej informacji o Tomaszu Wolskim znajdziecie na jego stronie www.tomaszwolski.com.

__________