Naukowcy stworzyli portret Loli na podstawie DNA sprzed 5700 lat

Naukowcy stworzyli portret Loli na podstawie DNA sprzed 5700 lat18.12.2019 07:26
Źródło zdjęć: © © Tom Björklund

To niesamowite odkrycie. Naukowcy z Danii odzyskali kompletne ludzkie DNA z kawałka pradawnej ”gumy do żucia”. 5700-letni kawałek dziegciu brzozowego pozwolił nie tylko na odtworzenie wyglądu ”Loli”, ale również przekazał informacje o zwyczajach żywieniowych i chorobach ze wczesnego neolitu.

Kim jest Lola?

Imieniem ”Lola” naukowcy nazwali kobietę, która żyła 5700 lat temu, we wczesnym neolicie. W tamtych czasach plemiona zamieszkujące Danię zmieniały powoli swój tryb życia ze zbierackiego na osiadły.

Według DNA, które udało się wyodrębnić z dawnej ”gumy do żucia”, Lola miała niebieskie oczy, ciemną skórę, a jej tryb życia wskazywał na związek z kulturą zbieractwa oraz uprawą roli, które przyszłe do Danii z kontynentalnej Europy. W diecie kobiety znaleziono kaczkę i orzechy laskowe, a badania nad chorobami wskazują na problemy z dziąsłami i mononukleozę.

Wszystko było w dziegciu

Niesamowitym jest to, że wszystko udało się wyczytać z kawałka dziegciu brzozowego (smoły brzozowej) o długości niewiele ponad 2 centymetrów. Ciało Loli nigdy nie zostało odnalezione, nie ma żadnych zapisków dotyczących tej osoby, nie wiadomo gdzie żyła, ani z kim. Wszystko to zasługa dziegciu brzozowego, który służył kiedyś, nie tylko jako ”guma do życia”, ale również korzystano z niego w leczeniu wielu schorzeń, jak np. problemów z układem moczowym, układem oddechowym, jelitami i żołądkiem.

Dziegieć brzozowy, z którego wyciągnięto DNA Loli., Źródło zdjęć: © © Theis Jensen
Dziegieć brzozowy, z którego wyciągnięto DNA Loli.
Źródło zdjęć: © © Theis Jensen

Kawałek dziegciu, o którym mowa, była niesamowicie dobrze zakonserwowany. Został odnaleziony w okolicy wyspy Salthom na południu Danii. Co ciekawe – po raz pierwszy w historii naukowcom udało się wyciągnąć z dziegciu kompletne ludzkie DNA. Podczas wcześniejszych prezentacji udowodnili, że jest to możliwe tylko częściowo. Wspomniałem wcześniej o chorobie dziąseł Loli, ale skąd naukowcy o niej wiedzieli? Rzecz wygląda tak, że wyciągnęli z kawałka brzozy nie tylko ludzkie DNA, ale również to, należące do mikroorganizmów, które były w ustach pradawnej kobiety.

Theis Jensen z Uniwersytetu w Kopenhadze, współautor badań, zwrócił uwagę, że dziegieć generalnie łatwo się konserwuje. We fragmentach brzozy z dawnych czasów naukowcy wielokrotnie odczytywali tajemnice przeszłości. Jensen był jednak zaskoczony tym, jak dobrze było zakonserwowane DNA w znalezisku. Na podstawie jego analizy można było wyczytać wiele informacji o Loli, między innymi to, że jej cechy fizyczne były charakterystyczne dla zachodnich plemion łowiecko-zbierackich, które zamieszkiwały środkową Europę w tamtym czasie.

Tak mogła wyglądać Lola., Źródło zdjęć: © © Tom Björklund
Tak mogła wyglądać Lola.
Źródło zdjęć: © © Tom Björklund

Ciemna skóra i zbieractwo to korzenie Europejczyków

Jensen podsumowuję Lolę krótko: ”Była zbieraczką i myśliwą, żyjącą we wczesnym neolicie”. Wskazuje na to nie tylko jej dieta, składająca się z orzechów i mięsa (czyli jej posiłku, przed przeżuciem dziegciu), ale też skóra. Jej kolor był ciemny, co wskazuje, że jasna pigmentacja pojawiła się wśród Europejczyków dopiero w późniejszych okresach.

Naukowiec tłumaczy, że zmiana kultury życia ludów neolitu w Danii nastąpiła w momencie, gdy na tych ziemiach pojawili się podróżujący farmerzy i zastali tam już zbieraczy. Różne czynniki spowodowały osiedlanie się ludności i rozwój agrokultury. Można powiedzieć, że był to początek trybu życia, który funkcjonował przez kilka tysięcy lat, a na bazie tego powstała współczesna cywilizacja.

Więcej informacji znajdziecie na stronie internetowej poświęconej badaniom.

Szanowna Użytkowniczko! Szanowny Użytkowniku!
×
Aby dalej móc dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne i udostępniać coraz lepsze usługi, potrzebujemy zgody na dopasowanie treści marketingowych do Twojego zachowania. Twoje dane są u nas bezpieczne, a zgodę możesz wycofać w każdej chwili na podstronie polityka prywatności.

Kliknij "PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub na symbol "X" w górnym rogu tej planszy, jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie przez Wirtualną Polskę i naszych Zaufanych Partnerów Twoich danych osobowych, zbieranych w ramach korzystania przez Ciebie z usług, portali i serwisów internetowych Wirtualnej Polski (w tym danych zapisywanych w plikach cookies) w celach marketingowych realizowanych na zlecenie naszych Zaufanych Partnerów. Jeśli nie zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych skorzystaj z ustawień w polityce prywatności. Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać zmieniając ustawienia w polityce prywatności (w której znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania związane z przetwarzaniem Twoich danych osobowych).

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (określane jako "RODO"). W związku z tym chcielibyśmy poinformować o przetwarzaniu Twoich danych oraz zasadach, na jakich odbywa się to po dniu 25 maja 2018 roku.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będzie Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, oraz pozostałe spółki z grupy Wirtualna Polska, jak również nasi Zaufani Partnerzy, z którymi stale współpracujemy. Szczegółowe informacje dotyczące administratorów znajdują się w polityce prywatności.

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, portali i serwisów internetowych udostępnianych przez Wirtualną Polskę, w tym zapisywanych w plikach cookies, które są instalowane na naszych stronach przez Wirtualną Polskę oraz naszych Zaufanych Partnerów.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy je dostarczać coraz lepsze materiały redakcyjne, dopasować ich tematykę do Twoich zainteresowań, tworzyć portale i serwisy internetowe, z których będziesz korzystać z przyjemnością, zapewniać większe bezpieczeństwo usług, udoskonalać nasze usługi i maksymalnie dopasować je do Twoich zainteresowań, pokazywać reklamy dopasowane do Twoich potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące celów przetwarzania Twoich danych znajdują się w polityce prywatności.

Komu możemy przekazać dane?

Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa – oczywiście tylko, gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych. Możesz wycofać zgodę na przetwarzanie, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw wymienionych szczegółowo w polityce prywatności.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy). Podstawą prawną przetwarzania danych w celu pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych realizowanych przez Wirtualną Polskę na zlecenie Zaufanych Partnerów i bezpośrednio przez Zaufanych Partnerów będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.