Najstarsza mgławica we wszechświecie. Uchwycili ją amatorzy

Para amatorskich fotografów jeszcze w 2017 r. wykonała zdjęcie gromady Messier M37 oddalonej od Ziemi o ok. 4 tys. lat świetlnych. Jak się później okazało – gromada skrywała w sobie najstarszą mgławicę znaną we wszechświecie.

Najjaśniejsze gwiazdy w gromadzie M37 można obserwować za pomocą niewielkiego teleskopu. Przy użyciu podstawowego sprzętu widać kilkadziesiąt jasnych punktów, natomiast do obserwacji setek pozostałych gwiazd niezbędne jest wykorzystanie większego instrumentu. Messier M37 o średnicy nawet 25 lat świetlnych skrywał sobie nie tylko gwiazdy, ale też wyjątkową mgławicę, którą sfotografowali amatorzy.

Historię uchwycenia najstarszej mgławicy planetarnej, jaką odkryto we wszechświecie przypomina portal DIY Photography. Mgławicę, którą określa się lokalizacją IPHASX J055226.2+323724 amatorzy uchwycili na fotografii w 2017 r., a o jej odkryciu 5 lat później informował zespół Vasiliki Fragkou z Narodowego Uniwersytetu Meksyku.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Kolejną próbę uchwycenia tego wyjątkowego "obiektu" na niebie przeprowadzono w 2023 r., kiedy para wybrała się na miejsce z lepszym sprzętem, daleko od zanieczyszczenia świetlnego i przede wszystkim z większą wiedzą dotyczącą przetwarzania fotografii. Jak twierdzą fotografowie, "na początku nie wiedzieli o ukrytej mgławicy i dowiedzieli się o tym z zaskoczenia, łącząc fakty" – pisze DIY Photography. Wykonane w 2023 r. zdjęcie mgławicy w oryginale wygląda tak:

W tworzeniu nowej fotografii wykorzystano teleskop zwierciadlany 655 mm SVX130, schłodzony do -20 st. C aparat (do zredukowania szumów) QHY600M oraz cztery filtry (R, G, B i HA). Mocowanie stanowił zestaw GM1000HPS.

Wykonanie zdjęcia zajęło parze łącznie 13 godzin, z czego zdecydowaną większość czasu operowali na filtrze HA (10 godzin). Pozostałe 3 godziny pracowano na filtrach R, G i B. W końcowym etapie skalibrowano pliki, połączono i przygotowano do obróbki.

Mgławica jest wyraźna na zdjęciu z uwagi na pierwotne usunięcie wszystkich gwiazd i obróbkę materiału w ten sposób, aby podkreślić kolor oraz szczegółowość mgławicy. Po tym z powrotem dodano gwiazdy, co pozwoliło zachować wysoką jakość obrazu przy jednoczesnym wyeksponowaniu tego, co miało być na nim najważniejsze. W przybliżeniu IPHASX J055226.2+323724 widać, że mgławica jest niewielka, ale pełna wyrazistej czerwieni skrywającej się za mnóstwem gwiazd.