Tryb manualny (M) to najbardziej podstawowy z programów na tarczy trybów PASM.
Dzięki temu ustawieniu fotograf ma pełną kontrolę nad podstawowymi parametrami, takimi jak: przysłona, czułość ISO i czas otwarcia migawki (naświetlania).
Manualny tryb fotografowania (M) znajduje się obecnie w większości aparatów fotograficznych cyfrowych i analogowych. Wybierając ten tryb na kole nastaw PASM, fotograf ręcznie ustawia wszystkie podstawowe i najważniejsze parametry: wartość przysłony, czułości ISO oraz czasu otwarcia migawki (naświetlania).
Dodatkowo użytkownik może zmieniać ustawienia stylu obrazu oraz, w niektórych aparatach cyfrowych, włączyć automatyczne dobieranie czułości ISO (Auto ISO). W tym trybie istnieje również możliwość wyboru trybu pracy automatycznego ustawiania ostrości (autofokus) oraz formatu zapisu plików (RAW, JPEG, RAW + JPEG) i jakości obrazu.
Dlaczego warto korzystać z trybu manualnego w fotografii?
Tryb manualny jest programem, który najbardziej sprzyja kreatywnej fotografii, dzięki czemu fotograf może osiągnąć konkretny efekt przez ustawienie odpowiedniej wartości przysłony, zamrozić lub poruszyć zdjęcia przez czas naświetlania oraz zadbać o odpowiednią czułość. Dzięki różnym trybom mierzenia światła (matrycowy, uśredniony oraz punktowy) fotograf jest w stanie dostosować parametry według swoich upodobań. Odpowiednie dobranie ustawień aparatu pozwoli osiągnąć konkretne efekty i da kontrolę m.in. nad głębią ostrości i szumami.
Jedyną zależność, którą można tu zaobserwować w trybie manualnym, jest stosunek czasu do przysłony oraz do czułości ISO, czyli trójkąt ekspozycji. To na jego podstawie ustawia się poprawną wartość ekspozycji (ang. exposure value – EV).
Opanowanie ręcznego ustawiania wszystkich parametrów fotografowania może wydawać się skomplikowane, ale z czasem staje się naturalne. W przypadku, gdy sprawia ono zbytnią trudność, warto zapoznać się z trybami półautomatycznymi: Program (P), Trybem preselekcji przysłony (A/Av) oraz Trybem preselekcji czasu (T/Tv).