Narodziny planety zostały pierwszy raz ujęte na zdjęciach

MONIKA HOMAN • zdjęcia: Europejskie Obserwatorium Południowe • dawno temu

Naukowcom z Europejskiego Obserwatorium Południowego, dzięki zastosowaniu najnowszych technologii, udało się po raz pierwszy zarejestrować obraz narodzin planety.

Około 370 lat świetlnych od Ziemi, w pobliżu gwiazdy PDS 70 krąży planeta, która jest właśnie w trakcie formowania się w dysku pyłowym. Naukowcy z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) zdołali sfotografować to niecodzienne zjawisko.

Dokonali tego za pomocą instrumentu SPHERE, który zamontowany jest w teleskopie VLT (Very Large Telescope) w Chile. SPHERE to jeden z najpotężniejszych instrumentów stworzonych do poszukiwania planet pozasłonecznych. Zdjęcie, które zrobili naukowcy to pierwszy potwierdzony obraz planety, będącej w trakcie narodzin.

(© Europejskie Obserwatorium Południowe / eso.org)

Planetą jest jasny punkt na prawo od przesłoniętego centrum zdjęcia. Choć z tej perspektywy wydaje się niewielka, analizy pokazują, że jest to duża gazowa planeta o masie kilka razy większej od Jowisza. Znajduje się ona prawie trzy miliardy kilometrów od centralnej gwiazdy, a temperatura jej powierzchni ma wynosić około 1000 stopni Celsjusza. Oznacza to, że jest ona znacznie większa i gorętsza niż jakakolwiek planeta w naszym układzie słonecznym, a jej odległość od słońca zbliżona jest do odległości Urana od centrum naszego układu słonecznego.

Niebo wokół gwiazdy PDS 70.

(© Europejskie Obserwatorium Południowe / eso.org)

PDS 70 jest młodą gwiazdą, a dyski wokół takich ciał niebieskich są miejscami narodzin planet. PDS 70b - bo taką nazwę otrzymała młodziutka planeta — toruje sobie drogę w materiale planetotwórczym, jakim jest gaz i pył otaczający gwiazdę.

Zobacz również: Cytaty fotografów, które warto znać

Zarejstrowanie tego obrazu było możliwe dzięki zastosowaniu koronografu - przesłony blokującej oślepiające światło gwiazdy, co umożliwiło wykrycie dysku i planety, które nie są wystarczająco jasne.

Po odkryciu planety naukowcy przystąpili do dokładniejszych badań nad nią. Do tej pory udało im się ustalić, że atmosfera planety jest zachmurzona.

Wyniki badań dają nam nowe okno na złożone, ale słabo zrozumiane stadia planetarnej ewolucji. Obserwacja planety w młodym dysku wokółgwiazdowym pozwoli nam naprawdę zrozumieć procesy odpowiedzialne za powstawanie planet.
André Müller, kierownik zespołu badającego młodą planetę.

Czyżby fotografia noworodkowa zyskała nowy, kosmiczny wymiar?