"Go home, Polish" to 1900 km fotograficznej podróży w poszukiwaniu domu

Fotograf Michał Iwanowski przebył prawie 2 tysiące kilometrów pieszo poszukując odpowiedzi na pytanie "gdzie jest dom?" Na jednej ze ścian w walijskim mieście, w którym mieszka, przeczytał "Go home, Polish". Spakował więc plecak i poszedł.

Dziś na koncie ma kolejną wędrówkę w poszukiwaniu prawdy. Michał 17 lat temu wyjechał do Walii na Erasmusa. Zrobił jeden semestr fotografii i tam już został. W 2008 roku w Cardiff, w którym mieszka, przeczytał na jednej ze ścian napis "Go home, Polish" (do domu Polaku). To był początek kontynuacji jego projektu.

Fotograf spakował plecak, do którego schował komputer, worek kabli, statyw, namiot, kilka koszulek i szortów, dwie pary butów i dwa paszporty - polski i brytyjski. Aparat niósł w ręce, bo nie chciał brać dodatkowego bagażu. Wyszedł z domu zwrócony na wschód i przemierzył 1900 kilometrów w poszukiwaniu odpowiedzi na zadane sobie pytanie.

• Nie byłem pewny, czy kolana to zniosą, bo przez lata dalem im popalić, ale z natury jestem optymistą, poszedłem więc na żywioł licząc na to, że i tym razem mi się po prostu uda. Miałem też pewne obawy, co do reakcji napotkanych ludzi, byłem nastawiony na konfrontacje, a tego akurat zazwyczaj unikam jak ognia. Zarówno kolana jak i ludzie nie zawiedli.

• Poznałem w Belgii fascynującą osobę, pisarkę Aleksandra Lun, z którą do końca podróży nagrywaliśmy do siebie krótkie monologi i prowadziliśmy w ten sposób rozmowę przez cala drogę - oboje emigranci wyrażający się w innym języku, niż ten, którym mówią nasi rodzice, oboje w drodze do czegoś. Te rozmowy pomagały mi fizycznie, ale również dawały możliwość obserwowania projektu oczami drugiej osoby, dawały dystans, który był niezbędny, a którego czasami mi brakowało - powiedział mi Michał.

• Spotkałem dziennikarkę, Claudie Kuhland, która zrobiła materiał o "Go home, Polish" dla TV Arte. Ona opowiedziała mi historie swojej mamy, Ursuli, której wioska została zalana, gdy zbudowano tamę. Ursula była małą dziewczynka, kiedy to się stało. Ludzi przesiedlono. Sześćdziesiąt lat później Claudia z bratem zabrali mamę nad to jezioro, a ona bezbłędnie wskazała, gdzie pod tafla wody znajduje się jej dom, gdzie młyn, gdzie droga do kościoła. Dzieci wówczas weszły do wody i popłynęły w to wskazane miejsce. Claudia opisała to jako bardzo intensywne przeżycie. Ja sam znalazłem to jezioro, nadrobiłem trochę drogi, ale było warto. Płynąc nad tym domem znalazłem idealną metaforę domu - właśnie tego miejsca, które odczuwamy, znamy i rozumiemy, ale którego nie da się opisać, dotknąć. Dom na dnie jeziora.

Zdjęcia wykorzystane za zgodą autora.