Zdjęcie z likwidacji getta warszawskiego, które stało się fotoikoną stolicy
19 kwietnia 1943 roku wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Zachowało się jedynie 50 fotografii z tego czasu, a to jedno zdjęcie mówi wszystko o dramatycznych chwilach ludności żydowskiej z likwidacji getta przez hitlerowców. Niedawno zdjęcie zdobyło najwięcej głosów w plebiscycie na fotoikonę Warszawy.
22.04.2015 | aktual.: 22.04.2015 12:55
50 zdjęć, które przetrwały do dziś pochodzą z raportu Jürgena Stroopa, dowódcy oddziałów pacyfikujących dzielnicę żydowską. Miały pokazywać sprawność przeprowadzenia akcji, a po wojnie stały się dowodem zbrodni. Powyższe zdjęcie jest jednym z tych zdjęć.
Na zdjęciu widzimy wyprowadzanych z getta cywili. Na pierwszym planie widać chłopca, który ma podniesione do góry ręce. Jest przerażony. Właśnie przez ukazane na zdjęciu emocje chłopca, zdjęcie robi takie wrażenie. Chłopiec nie został do tej pory zidentyfikowany. Więc nie wiemy na pewno, czy zginął zaraz po wykonaniu tego zdjęcia, czy przeżył wojnę. Na zdjęciu może być jedna z tych trzech osób: Artur Dab Siemiatek, Lewi Zelinwarger (koło swojej matki Chany Zelinwarger) lub Cwi Nussbaum.
Udało się za to zidentyfikować inne osoby na zdjęciu. Pierwsza po lewej stronie dziewczynka to Hanka Lamet, obok niej znajduje się jej matka, Matylda Lamet Goldfinger. W tyle z białym workiem znajduje się Leo Kartuziński, również z tyłu, pierwsza kobieta z prawej to Gołda Stawarowska. Kobieta na pierwszym planie patrząca w stronę esesmanów to prawdopodobnie Chana Zelinwarger.
Spośród rozpoznanych na zdjęciu esesmanów jest stojący z karabinem w hełmie z goglami motocyklowymi zbrodniarz wojenny Josef Blösche. Osobiście zamordował przynajmniej 2 tysiące osób. Po wojnie został schwytany i osądzony. Wyrok śmierci na nim wykonano dopiero w 1969 roku.
Autor zdjęcia jest nieznany. Część zdjęć z raportu Stroopa została wykonana przez Franza Konrada, oficera SS, a inne przez fotografów z Propaganda Kompanie nr 689.
W ubiegłym roku warszawski Dom Spotkań z Historią ogłosił plebiscyt na fotoikonę Warszawy. W głosowaniu wzięło udział 10 tysięcy osób. Zdjęcie chłopca z getta zdobyło najwięcej głosów. Drugie miejsce zajęło słynne zdjęcie Chrisa Niedenthala ze stanu wojennego z opancerzonym transporterem na tle kina Moskwa z afiszem „Czas Apokalipsy”.
