?Chodź, pomaluj mój świat? ? czyli teoria barw w fotografii

Obok kompozycji, tematyki zdjęcia i sposobu ekspozycji, kolor jest kolejnym narzędziem w ręku fotografa. Może być motywem samym w sobie, może dopełniać harmonii lub wręcz przeciwnie ? burzyć ją. Dlatego warto choćby lekko ugryźć teorię barw i podstawowe znaczenie kolorów w sztuce. Ten poradnik jest właśnie takim ?kęsem?.

?Chodź, pomaluj mój świat? ? czyli teoria barw w fotografii 1Na zdjęciu dominują barwy ciepłe. Pani W Niebieskim Sweterku wyraźnie odznacza się więc od reszty zdjęcia. fot. Tomasz Woźny
Tomasz Woźny

Na początku była czerń i biel. Potem szkocki fizyk James Clerk Maxwell sfotografował wstęgę swej klanowej spódniczki. Jakby tego było mało, użył czerwonych, zielonych i niebieskich filtrów uzyskując tym samym kolor. Musiało jednak minąć sporo czasu zanim fotografia kolorowa zepchnęła w cień swą starszą, czarno-biało siostrę.

Dziś fotografia kolorowa panuje niepodzielnie. Czarno-białe zdjęcia rzadko kiedy nieśmiało wyglądają z wąskiej niszy na okazję konkursów fotograficznych i w przypadku fotografii artystycznej. Warto jednak mieć świadomość, że zdjęcie kolorowe ma też swoje słabe strony. Silna, ostra kolorystyka odciąga uwagę od treści zdjęcia, dlatego niektóre obrazy mogą wydawać się lepsze w czerni i bieli. Z podjęciem ostatecznej decyzji warto zaczekać do etapu edycji, toteż odradzam ustawianie aparatu na tryb czarno-biały. Kolor zawsze możemy usunąć, ale z jego dodaniem, mogą być poważne problemy.

Paleta barw

W sztuce kolorystyką rządzą trzy kolory podstawowe: niebieski, czerwony i żółty. Jest to tradycyjne rozróżnienie, przyjęte w malarstwie i architekturze (monitory i inne wyświetlacze pracują w przestrzeni RGB ? red, greek, blue). W oparciu o te trzy kolory możemy rozrysować ?paletę barw?. Barwy podstawowe oznaczono literką ?P?.

?Chodź, pomaluj mój świat? ? czyli teoria barw w fotografii 2

Warto zapamiętać ten układ barw, ponieważ pozwala dobierać kolory według dwóch bardzo przydatnych reguł:

  • barwy dopełniające ? ich zestawienie, mimo kontrastu, jest przyjemne dla oka

-> niebieska (najzimniejsza) ? pomarańczowa (najcieplejsza)

-> czerwona (najjaskrawsza) ? zielona (najłagodniejsza)

-> żółta (najjaśniejsza) ? purpurowa (najciemniejsza)

  • barwy uzupełniające - to te, które leżą na palecie barw tuż obok siebie. Dobrze ze sobą współgrają, a ich zastawienie sprawia harmonijne wrażenie.
  • barwy chłodne ? określenie dotyczące zwykle odcieni fioletu, błękitu i zieleni
  • barwy ciepłe ? pojęcie odnosi się do odcieni czerwieni, pomarańczu i żółci

Znaczenie kolorów

Warto również znać symboliczne znaczenie kolorów. Często zależy nie tylko od reguł rządzących ludzką percepcją, ale również uwarunkowań kulturowych. Na przykład kolor biały w kulturze Zachodniej jest symbolem dobra i szczęścia, zaś w Japonii to kolor żałobny.

?Chodź, pomaluj mój świat? ? czyli teoria barw w fotografii 3
Barwy dopełniające - czerwień i zieleń. fot. Tomasz Woźny

Czerwony ? związany z ogniem, miłością, pasją, przemocą i wojną. W historii silnie powiązany z diabłem. Mocno oddziałuje na ludzi, podnosi ciśnienie krwi, przyspiesza oddech i metabolizm. Może być również kojarzony z czymś ważnym (czerwony dywan podczas uroczystości). Symbolizuje także zagrożenie ? stąd barwa świateł na skrzyżowaniu. Na dalekim wschodzie czerwony jest symbolem zamożności i szczęścia, kolorem, w którym panny młode idą do ślubu. Szczególnie bliskim dla nas skojarzeniem jest czerwień jako symbol komunizmu. W Afryce wiąże się go z walką z AIDS.

Pomarańczowy ? jest bardzo energetyczny. Silnie kojarzy się z jesienią, porą roku, która symbolizuje zmianę. Dlatego też właśnie ten kolor został wybrany jako symbol Pomarańczowej Rewolucji, jest dynamiczny, pełen życia i pozytywnej energii. Kojarzy się również ze zdrowiem i witalnością. Podobnie jak czerwień przykuwa uwagę widza, ale czyni to znacznie subtelniej.

Żółty ? uznawany za najjaśniejszy i pełen energii. Kojarzy się z blaskiem słońca, szczęściem i nadzieją. Z drugiej strony jest to także kolor tchórzostwa. W Egipcie żółty symbolizuje żałobę, w Japonii odwagę

Zielony ? jest bardzo naturalnym kolorem. Reprezentuje nowy początek, rozwój a także odnowę. Równocześnie zieleń jest barwą zazdrości (?zzielenieć z zazdrości?) i braku doświadczenia (?greenhorn? ? wszyscy fani Winnetou wiedzą o co chodzi). Zielony ma wiele łagodzących cech niebieskiego, przy równoczesnym zachowaniu szczypty energii żółtego.

?Chodź, pomaluj mój świat? ? czyli teoria barw w fotografii 4
Biel to kolor niewinności. Połączenie z diabelską czerwienią może dać ciekawy efekt. fot. Tomasz Woźny

Niebieski ? symbolizuje odpowiedzialność i spokój ? stąd tło plakatów wyborczych większości polityków. W kulturze anglosaskiej odzwierciedla również smutek. Jasny błękit wprowadza świeżość i przyjazną atmosferę. Niebieski jest symbolem pokoju, ma także silne powiązania z duchowością i religią.

Purpura ? kolor, który przez wieki kojarzony był z monarchią. Silnie wiąże się z takimi pojęciami jak kreatywność i wyobraźnia. Ciemna purpura daje wrażenie bogactwa i luksusu. Jasna może symbolizować wiosnę i romantyczność.

Czerń ? kojarzony zwykle ze złem, śmiercią i tajemnicą. Z drugiej strony czerń jest kolorem bardzo eleganckim, powiązanym z siłą. W większości zachodnich kultur jest kolorem żałobnym. Świetnie współgra z większością kolorów.

Biel ? opozycja czerni ? synonim dobra, czystości i cnoty. Na Zachodzie noszony przez panny młode w dniu ślubu. Silnie związany ze służbą zdrowia.

Szary ? najbardziej posępny z kolorów. Kojarzony również z konserwatyzmem i formalizmem.

Tyle teorii. Jak to się sprawdza w praktyce? Nasz wzrok jak magnes powinny przyciągać zestawienia barw dopełniających, niestety taka ?czysta? harmonia zdarza się w rzeczywistości bardzo rzadko. Zwykle sprowadza się to do gry kontrastami: widząc ciepłą barwę, staramy się ją uwydatnić ?umieszczając? ją na chłodnym tle. Natomiast wiedza o symbolice kolorów często przydaje się jeżeli chcemy nadać zdjęciu jakieś dodatkowe znaczenie.

Fotograf w porównaniu z malarzem ma bardzo ograniczony wpływ na treść swojego działa. Szczególnie jeżeli chodzi reportażystów. Często nasza praca sprowadza się do filtrowania rzeczywistości poprzez dobór kadru, głębi ostrości i ekspozycji, oczekiwaniu na ?czystą? kompozycję i decydujący moment. W przypadku fotografii kolorowej do repertuaru naszych narzędzi dochodzi także barwa. Warto więc znać jej znaczenie w fotografii.

Źródło artykułu: WP Fotoblogia

Wybrane dla Ciebie

Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie