Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 

Fotografia dla wszystkich, czyli dalszy rozwój społecznego aspektu fotografii dokumentalnej. W drugiej części mojego cyklu o historii fotografii dokumentalnej przedstawiam sylwetkę Augusta Sandera, którego zawodowym celem było stworzenie typologii ludzi XX wieku.

Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 1
Źródło zdjęć: © © August Sander
Adrian Wykrota

Ciekawą postacią, która zapisała się na kartach fotografii dokumentalnej, był niemiecki fotograf August Sander. Jego zawodowym celem było stworzenie typologii ludzi XX wieku.

Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 2
© © August Sander

Praca ta miała się składać z 45 albumów przedstawiających klasy społeczne. Sander założył sobie, że będzie ona ukazywać obraz tamtych czasów. Skupił się na szerokim spektrum postaci. Fotografował rolników, mieszkańców małych miasteczek, rzemieślników z wielkich aglomeracji, nowoczesnych przemysłowców, proletariat, burżuazję.

Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 3
© © August Sander

Dzięki pokłonowi w stronę praktycznie wszystkich grup społecznych dokumentalna praca fotografa mogła trafiać do szerokiego grona odbiorców i w miarę obiektywnie pokazywać czasy, w których Sander żył i fotografował. Jego portrety przedstawiają zazwyczaj całe sylwetki fotografowanych osób w ich naturalnym otoczeniu. Zdjęcia pozowane, na których wzrok fotografowanych osób zwykle zwrócony jest w kierunku fotografa, dają poczucie bezpośredniości i dialogu z bohaterami zdjęć.

Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 4
© © August Sander

W ten sposób autor mógł zaznaczyć, że żadne z wykonanych ujęć nie jest przypadkowe: od momentu wyboru odpowiednich modeli, którzy zdaniem Sandera przejawiają charakterystyczne cechy danej grupy społecznej, aż po wykonanie samego zdjęcia.

Co z tą fotografią dokumentalną? Dokument fotograficzny na świecie [cz. 2] 5
© © August Sander

Na samych fotografiach można wyczuć również dystans autora do fotografowanych osób, dzięki czemu zachował on pewien rodzaj obiektywizmu i nie ujawnił swoich poglądów na temat żadnej z fotografowanych grup. Alfred Doblin we wstępie do jedynego wydanego albumu Sandera pisze o tajemnicy tych zdjęć :

Alfred Doblin:

Wystarcza już samo odejście od punktu widzenia naukowca, historyka, filozofa. Nagle stajemy się obcy sami dla siebie i uczymy czegoś o sobie. (…) Tak jak anatomia porównawcza pozwala nam pojąć istotę natury i historię powstania różnych narządów, tak autor ten uprawia fotografię porównawczą.

Można pokusić się o stwierdzenie, że zdjęcia Sandera ukazują (mimo późniejszej próby ideologicznego przywłaszczenia ich przez narodowych socjalistów) społeczeństwo w trudnym okresie przełomu kulturowego, pełnego napięć i przeciwieństw. Sander, przekonany, że aparatu fotograficznego nie da się oszukać, pisze:

August Sander :

Musimy umieć dostrzegać i akceptować prawdę. Przede wszystkim jednak powinniśmy tę prawdę przekazywać innym ludziom i naszym potomkom, niezależnie od tego, czy jest dla nas korzystna czy nie. Jeśli jako zdrowy człowiek jestem tak śmiały, że widzę rzeczy takimi, jakie są, a nie takimi, jakie powinny lub mogłyby być, to proszę o wybaczenie, ale nie potrafię inaczej.

Ciekawe linki:

  • prezentacja zdjęć Sandera:

1x03 August Sander

  • wywiad z Hugonem Worthym, kuratorem New Walk Museum & Art Gallery:

ARTIST ROOMS: August Sander. Interview with Hugo Worthy, Curator at New Walk Museum & Art Gallery

Źródło artykułu: WP Fotoblogia

Wybrane dla Ciebie

Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie