”Czerwone duszki” to rzadkie zjawisko pogodowe. Zobacz, jak powstają

Sprite lub ”duszek” (chochlik, krasnoludek, elf, gnom) to wielkoskalowe wyładowanie elektryczne, które występuje w jonosferze (zjonizowana warstwa atmosfery od 50-60 km nad powierzchnią Ziemi). Zjawisko to zbiór dużych, lecz słabo świecących błysków, które powstają nad aktywnymi chmurami burzowymi. Są powiązane z wyładowaniami chmur do gruntu lub międzychmurowymi.

Duszki powstają na wysokości 70-90 km nad ziemią i biegną w dół. Nigdy jednak nie dotykają górnej warstwy chmur. Ich wolna granica obserwacji to około 40 km. Przemieszczanie się w stronę wierzchołka chmury elektronów swobodnych z górnej części atmosfery i migracja jonów dodatnich w przeciwnym kierunku są spowodowane tworzeniem się najczęściej dodatniego ładunku elektrycznego bezpośredni w chmurze burzowej.

W momencie, gdy dochodzi do wyładowania w dół (do ziemi), ładunek chmurowy się neutralizuje, a elektrony swobodne gwałtownie idą w górę i przyspieszają. Tak dochodzi do jonizacji atmosfery nad chmurami burzowymi, wskutek czego cząsteczki azotu i tlenu zaczynają świecić na czerwono (na górze) i niebiesko (na dole).

Sprite ma przeważnie około 40 kilometrów, chociaż największe zaobserwowane miały aż 100 km. Ich objętość może wynieść nawet do 10 000 km. To zjawisko jest o tyle widowiskowe, że przeskakujące ładunki mogą tworzyć ciekawe formy zbliżone do marchewek, albo skrzydeł orła. Duszki występują przeważnie w skupiskach, bardzo rzadko można zaobserwować pojedyncze sprity. Pojedyncze wyładowanie trwa od kilku do kilkudziesięciu milisekund. Ujęcie ich na zdjęciach to niebywała sztuka.

Paul M. Smith zaczął fotografować lustrzanką cyfrową w 2015 roku i koncentrował się na zdjęciach nocnego nieba, Drogi Mlecznej oraz zorzy polarnej. Szybko doprowadziło go to do fascynacji burzami. Na niektórych zdjęciach zaobserwował powstawanie duszków i zgłębił temat. Ba, nawet zaczął prowadzić warsztaty z ich fotografowania.

Fotograf nie zdradza dokładnie swojej techniki, ale chętnie dzieli się zdjęciami. Właściwie są to stopklatki z krótkich filmów. Smith rozstawia podczas burzy kilka aparatów w nadziei, że uda mu się ująć sprite, lecz nie zawsze to wychodzi. Głównym problemem jest tutaj słaba ilość emitowanego światła i ograniczenia technologiczne.

Więcej zdjęć Paula możecie zobaczyć na Facebooku.