Czym się różni matryca APS‑C od FF?

Matryca APS-C to skrót od Advanced Photo System type-Classic. Jest to format cyfrowego przetwornika obrazu, mniejszy od APS-H oraz FF (pełnej klatki). Rozmiar wynosi: 23.6 x 15.7 mm (dla systemów Nikon, Sony, Pentax, Fuji etc.) lub 22.2 x 14.8 mm (dla systemu Canon). Matryca FF, czyli tzw. „pełna klatka”, to sensor o fizycznym rozmiarze 36 x 24 mm, który odpowiada wielkości jednej klatki filmu małoobrazkowego w standardzie Kodaka.

Różnica w wielkości matryc została wygenerowana przez producentów sprzętu fotograficznego w latach 90, celem wyparcia „małego obrazka”. Był to niejako kompromis między kosztami produkcji matryc światłoczułych, a jakością obrazu. W fotografii analogowej można spotkać się z rzadkim formatem APS – 25.1 x 16.7 mm, którego rolki miały po 15, 25 lub 40 klatek.

Za różnicami w rozmiarach fizycznych matryc APS-C idzie różnica w obliczaniu ekwiwalentu dla ogniskowej obiektywów pełnoklatkowych. Dla Nikona i podobnych jest to mnożnik (crop factor) x1.5; dla Canona – x1.6. Czynnik ten mówi o tym, że jeśli podłączymy do aparatu z matrycą APS-C obiektyw przeznaczony do pełnej klatki, otrzymamy inne pole obrazowania / kąt widzenia. W przypadku podłączenia do Canona obiektywu o ogniskowej 50 mm (dla FF), na mniejszej matrycy otrzymamy kąt widzenia zgodny z kątem widzenia obiektywu 80 mm na matrycy pełnoklatkowej. Nie idzie za tym zmiana krzywizny soczewki, więc możemy narazić się na dystorsje typowe dla konkretnego szkła. Innymi słowy – nie zmienia to ogniskowej, lecz niejako „wycina” (ang. crop) fragment pola widzenia obiektywu.

Jak wiecie – głębia ostrości nie zależy od rozmiaru materiału światłoczułego, lecz od długości ogniskowej przy tej samej przysłonie. Dlatego też potocznie mówi się, że pełna klatka ma lepszą głębię.

Podobnie jak w fotografii analogowej – i w cyfrowej rozmiar matrycy ma znaczenie na przeniesienie szumu. Fizyczny rozmiar piksela pozostaje taki sam, zmniejsza się natomiast fizyczny rozmiar materiału, na który rzutowany jest obraz. Fizyczna wielkość rozmiaru w megapikselach – nie ma na to żadnego wpływu, dlatego obraz zrobiony na ISO 6400 na matrycy APS-C, o rozdzielczości 20 Mpix, będzie miał znacznie silniejszy szum, niż zdjęcie o takich samych parametrach zarejestrowane przez matrycę pełnoklatkową. Dodatkowo odpowiadają za to przetworniki obrazu (procesory obliczające dynamikę tonalną i szum) oraz zasilanie matryc – FF nagrzewają się wolniej, ze względu na powierzchnię, więc generują mniej artefaktów.

Oba formaty matryc występują w lustrzankach cyfrowych oraz współczesnych bezlusterkowcach. Konkurencją dla formatu APS-C jest Mikro Cztery Trzecie, reprezentowane przez Panasonica oraz Olympusa.