Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe

W Jurgowie w województwie małopolskim, na wysokości stacji narciarskiej Hawrań Jurgów-Ski, na Polanie Podokólne, znajduje się kilkadziesiąt drewnianych szałasów pasterskich. Miejsce wygląda trochę jak mała opuszczona wioska, a chodzi tu dokładnie o szałasy pasterskie, które kiedyś były wykorzystywane jako zabudowania gospodarcze przy wypasaniu bydła i owiec.

Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 1
Źródło zdjęć: © © Szary Burek
Szary Burek

Kiedyś pasterstwo było jednym z głównych zajęć mieszkańców Jurgowa. Szałasy rozsiane były po tatrzańskich polanach i pełniły funkcje zabudowań mieszkalno-gospodarczych. Wolny wypas bydła i owiec nie przetrwał jednak próby czasu i wszystkie szałasy musiały zostać przeniesione na jedną polanę, która zyskała sobie przydomek wsi letniej. Nazwa wzięła się z tego, że szałasy były używane od wiosny do jesieni, kiedy było wypasane bydło na pobliskich polanach.

Wiele z tych szałasów ma już ponad sto lat, kilka zostało zbudowanych później, już na miejscu. W niektórych mieszkańcy Jurgowa składują jeszcze siano, ale jest to raczej sporadyczne. Najwytrwalsi pasterze korzystali z nich jeszcze w latach 90. Jak twierdzą etnolodzy, jurgowskie szałasy stanowią przykład unikatowej zabudowy pasterskiej, jaka występowała na terenie Tatr i Podtatrza. Zostały przeniesione na Polanę Podokólne z końcem XIX w. z Jaworzyny Spiskiej.

Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 2
© © Szary Burek

Większość szałasów wymaga natychmiastowego remontu. Niektóre mają dziury w dachu przez, które leje się woda do środka. Wszystkie mają status zabytku, jest to jednak własność prywatna i ich właściciele niechętnie chcą inwestować w stare szopy. Niektórzy po prostu nie widzą takiej potrzeby, ponieważ szałasy mają dla nich co najwyżej wartość sentymentalną.

W 2016 r. konserwator zabytków nakazał góralom ze Spisza wyremontować nieużywane szałasy w Jurgowie. Górale jako właściciele zabytkowych obiektów mają to zrobić na swój koszt. Remont jednego może kosztować nawet 20 tys. zł, niestety ale właścicieli zabudowań na to nie stać. Jest też problem z ustaleniem wszystkich właścicieli szałasów. Sprawy własnościowe, a głównie spadkowe, w wielu przypadkach nigdy nie zostały wyjaśnione. Jest wiele szałasów, które należały do jakiejś rodziny, ale po śmierci dziadków z mocy prawa przeszły na spadkobierców. W efekcie, w wielu przypadkach szałasy mają 30-40 współwłaścicieli, więc sprawy się przez to dodatkowo komplikują. Renowacja tych zabytków musiałaby zostać przeprowadzona przy ścisłym nadzorze konserwatora i przy zachowaniu tradycyjnych materiałów budowlanych.

Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 3
© © Szary Burek

Jako ciekawostkę dodam, że w tym namiocie kierując się od szałasów piechotą w stronę rzeki Białki, mieszka Janusz z lasu. Jest to mężczyzna, który lubi spędzać czas na łonie natury i mieszka samotnie w tym namiocie przez prawie cały rok. Zimą tylko przeprowadza się do swojego mieszkania, najprawdopodobniej znajdującego się w Nowym Targu. Już kilka razy byłem w tym miejscu w różnym odstępie czasu i zawsze namiot był rozłożony po drugiej stronie rzeki.

Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 4
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 5
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 6
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 7
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 8
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 9
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 10
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 11
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 12
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 13
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 14
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 15
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 16
© © Szary Burek
Dawniej to miejsce tętniło życiem. Dzisiaj jest zupełnie opustoszałe 17
© © Szary Burek
Źródło artykułu: WP Fotoblogia

Wybrane dla Ciebie

Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie