Dziwne stworzenie z palcem śmierci. Służy nie tylko do dłubania w nosie

Zachowanie to zostało po raz pierwszy zauważone w ośrodku badawczym Duke Lemur Center. Naukowcy udokumentowali je u naczelnego palczaka madagaskarskiego znanego również jako aj-aj – najbardziej nietypowo wyglądającego gatunku lemura. Wyniki ich badań zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym "Journal of Zoology".

Anne-Claire Fabre, prof. nadzw. Uniwersytetu Berneńskiego i kustosz w Muzeum Historii Naturalnej w Bernie w Szwajcarii, podczas filmowania zwierząt w Duke Lemur Center – sanktuarium i ośrodku badawczym na Uniwersytecie Duke w Durham w Karolinie Północnej – zaobserwowała, że aj-aj dłubie w nosie .

Używając aparatu przy słabym oświetleniu, Fabre udało się uchwycić samicę aj-aj, znaną jako Kali, oddającą się tej wątpliwej rozrywce. "Nie sposób było nie zauważyć, że ta aj-aj dłubie w nosie" – stwierdziła główna autorka badania. "Nie było to tylko jednorazowe zachowanie, ale coś, w co była w pełni zaangażowana, wkładając swój niezwykle długi palec zaskakująco daleko w dół nosa, a następnie próbując tego, co wygrzebała, oblizując palec do czysta" – sprecyzowała.

Łącznie z aj-aj i ludźmi, zaobserwowano 12 gatunków naczelnych, które podjadają swoje smarki. Jeśli chodzi o powód, cóż, jest to tajemnica i nie ma naukowego konsensusu. Możliwe, że chodzi wyłącznie o pomoc w oczyszczaniu nosa ze śluzu, ale w takim razie, po co go jeść, zwłaszcza jeśli używa się do tego narzędzia?

Jedno z badań sugeruje, że specyficzna konsystencja i słony smak wydzieliny są dla niektórych zwierząt przyjemne. Inni twierdzą, że jedzenie gilów pomaga im wzmocnić układ odpornościowy lub zapobiega przyleganiu bakterii do zębów.

W przeciwieństwie do stosunkowo krótkich palców człowieka, długi i chudy środkowy palec aj-aj ma idealny kształt do głębokiego dłubania. Rekonstrukcja przewodu nosowego zwierzęcia oparta na tomografii komputerowej sugeruje, że jego zakrzywiony palec może sięgać aż do gardła, by wybierać zaschnięty śluz.

Poza eksplorowaniem nosa charakterystyczny palec aj-aj pomaga im również w poszukiwaniu pożywienia. Naczelny używa swojego wydłużonego środkowego palca do poszukiwania obiadu poprzez stukanie w drewno i słuchanie pogłosu przed wydobyciem znajdujących się w nim pędraków.

Długi środkowy palec aj-aj zawładnął również wyobraźnią rodzimych mieszkańców Madagaskaru. Niektórzy z nich wierzą, że zwierzę ma właściwości prorocze. Lokalna legenda głosi, że osoba, którą aj-aj wskaże palcem, zostaje naznaczona przez samą śmierć.

Tymczasem w rzeczywistości to aj-aj jest narażone na wyginięcie. "Aj-aj są bardzo zagrożone i naprawdę potrzebują naszej pomocy" – stwierdził Roberto Portela Miguez, starszy kustosz w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie i współautor badań, dodając, że ten rzadki gatunek jest zagrożony z powodu utraty siedlisk i polowań. Wyraził jednak nadzieję, że nowe badania mogą rozpalić zainteresowanie tym nietypowo wyglądającym stworzeniem.