Biegnący w deszczu. Historia pewnego zdjęcia

W czerwcu 2014 roku miałem przyjemność i zaszczyt prezentować swoje fotografie z mojego foto-eseju „Odra" w prestiżowej galerii należącej do agencji VII. Wystawa była ukoronowaniem mojego uczestnictwa w VII Mentor Program. Był to dwuletni program mentorski dla uzdolnionych fotografów z całego świata organizowany przez wspomnianą agencję. Moim mentorem był Antonin Kratochvil. Miałem też kilka umówionych spotkań w redakcjach amerykańskich gazet i czasopism.

Chciałem w wolnym czasie odwiedzić kilka muzeów sztuki i nauki. W ogóle nie planowałem fotografowania Nowego Jorku. Chciałem tylko zrobić kilka zdjęć do pokazania w domu. Unikałem nowojorskiego cliché czyli epatowania wysokością i ilością drapaczy chmur na Manhattanie. Interesowali mnie ludzie. Aby uniknąć pokusy robienia pocztówek od razu założyłem, że fotografuję w czerni i bieli. Bardzo szybko fotografowanie wciągnęło mnie bez reszty. Zaniechałem planów odwiedzenia muzeów. Nowojorskie ulice miały do zaoferowania po względem fotograficznym o wiele więcej. Mieszkałem na Brooklynie. Wstawałem rano i zastanawiałem się, dokąd mam ochotę się udać - na Manhattan czy może na szaloną Coney Island. Fascynowała mnie energia nowojorczyków, ich nowoczesność, otwartość myślenia i prawdziwie wielokulturowe społeczeństwo.

Po spotkaniu w redakcji „The New York Times" ulewny deszcz zatrzymał mnie pod budynkiem tej gazety. Zacząłem robić zdjęcia ludzi uciekających przed ulewą. W pewnej chwili zobaczyłem mężczyznę w garniturze i z teczką biegnącego w moim kierunku.

Poczułem, że ta sytuacja ma ogromny potencjał fotograficzny. Gdy ten człowiek był już blisko mnie, przykucnąłem i zrobiłem jedno zdjęcie. Kadrowałem tak, aby na zdjęciu nie było widać głowy. To było czysto intuicyjne, nie miałem zbyt wiele czasu, aby skrupulatnie przemyśleć cały kadr i zastanawiać się nad moimi pobudkami wykonania zdjęcia w ten, a nie inny sposób. Intuicja dała mi dobrą podpowiedź. Takie kadrowanie sprawiło, że odbiorca zdjęcia może skupić całą uwagę na ruchu i innych ważnych szczegółach fotografii, takich jak krople deszczu, mokra skórzana teczka i garnitur, bilet do metra w ręce czy kabelek od słuchawek. Anonimowość tej postaci sprawia, że reprezentuje ona nowojorczyków, ich energię i determinację. Nie bez znaczenia jest również elegancki samochód w tle. Dzięki tym elementom to zdjęcie jest nie tylko dokumentem, zapisem zastanej sytuacji. Dla mnie stało się ono metaforą.

Pewnego dnia, ponad pół roku po moim powrocie z Nowego Jorku, dostałem niesamowitego e-maila. Napisał do mnie człowiek ze zdjęcia! Mój reportaż o Nowym Jorku znalazł się w finale konkursu Sony World Photography Awards. Sony publikuje na swojej stronie finałowe zdjęcia i wysyła też do gazet materiały prasowe z konkursu. Na mojej fotografii jest w tle napis „Proskauer". Jest to międzynarodowa firma prawnicza z siedzibą w Nowym Jorku na Manhattanie, w pobliżu miejsca, gdzie zrobiłem to zdjęcie. Ktoś z kierownictwa Proskauera zobaczył tę fotografię w materiałach prasowych Sony i opublikował ją w gazecie firmowej. Okazało się, że człowiekiem ze zdjęcia, który do mnie napisał jest jeden z prawników tej firmy. Z e-maila od niego wynikało, że wyraźnie pamięta kogoś, kto robił mu zdjęcie w ten deszczowy letni dzień, podczas kiedy on biegł do metra. Byłem bardzo mile zaskoczony tą wiadomością. Szczególnie, kiedy sprawdziłem w Internecie, kim jest autor e-maila.

Nazywa się Russell Hirschhorn i jest doskonałym prawnikiem, który zdobył nagrodę prezydenta USA za pracę dla dobra publicznego. Russell w ogólnonarodowej kampanii odzyskał miliard dolarów (!!!) dla 140 tysięcy Amerykanów, którym niesłusznie odmówiono ich świadczeń socjalnych. Kilkakrotnie rozmawiałem z nim przez telefon, wymieniliśmy jeszcze kilka e-maili. Wysłałem mu kolekcjonerską odbitkę, która obecnie wisi oprawiona w ramy na ścianie w jego firmowym gabinecie.

Fotografowanie w Nowym Jorku to uczta dla fotografa. Dużo się dzieje i ludzie w większości są otwarci. Najbardziej utkwiła mi w pamięci sytuacja z „biegnącym w deszczu", a także atrakcyjna dziewczyna o wschodnioazjatyckich rysach twarzy tańcząca na środku ruchliwej ulicy na Manhattanie.

Fotografowałem aparatem Panasonic Lumix LX3. To mój ulubiony aparacik do osobistych zdjęć na wyjazdach. Lubię podróżować lekko i niezależnie czy lecę do Chin, Kambodży czy Nowego Jorku zabieram tylko mały podręczny bagaż. Nie chciałem mieć ze sobą ciężkiego, "poważnego" sprzętu więc zabrałem tylko mój mały aparacik. Jak widać dał radę.

Wszystkie zdjęcia z tego cyklu możecie obejrzeć na stronie fotografa www.mikolajnowacki.com oraz stronach CNN.