Kim była ”Migrująca matka”? Historia najbardziej znanego zdjęcia Dorothei Lange
To jedno z najbardziej znanych zdjęć na świecie. Na pewno widzieliście je niejednokrotnie w różnych magazynach lub w Internecie, ale czy wiecie, kim była zatroskana kobieta z tego kadru? Poznajcie historię, która kryje się za zdjęciem ”Migrant Mother”.
W latach 20. i 30. XX wieku Stany Zjednoczone, a później inne kraje, borykały się z ogromnym problemem gospodarczym. Wielki kryzys (”Great Depression”) zaczął się po czarnym czwartku, 24 października 1929 roku, czyli po krachu na nowojorskiej giełdzie. Wtedy to gwałtownie spadły ceny praktycznie wszystkich akcji. Odbiło się to na społeczeństwie – wiele osób straciło pracę, inne ogromne majątki, niektórzy nawet życie.
”Migrująca matka” (”Migrant Mother”) to zdjęcie Dorothei Lange z marca 1936 roku, które stało się symbolem tego mrocznego okresu w dziejach współczesnej ludzkości. Lange pracowała wówczas w Resettlement Administration, dokumentując biedę oraz rodziny zmieniające miejsce zamieszkania. Zatrudnił ją tam Roy Stryker. Ten rządowy projekt był częścią ”Nowego Ładu”, czyli przedsięwzięcia niosącego pomoc biednym farmerom. W Farm Securities Administration (nazwa od 1937 r.) pracowali również: Walker Evans, John Collier, Jack Delano, Theo Jung, Russell Lee, Carl Mydans, Arthur Rothstein, Ben Shahn, John Vachon oraz Marion Post Wacott.
Dorothea Lange wykonała legendarne ujęcie w San Jaoquin Valley w Kalifornii, aparatem marki Rollei. Na fotografii widzimy 32-letnią bezrobotną kobietę, zbieraczkę grochu, która była matką siedmiorga dzieci. Kadr został uchwycony w pobliżu obozu dla ubogich farmerów.
Podeszłam do głodnej i zdesperowanej matki, jakby ciągnięta przez magnes. Nie pamiętam jak wyjaśniłam swoją obecność ani aparat, ale pamiętam, że nie zadała mi żadnego pytania. Zrobiłam pięć klatek, podchodząc coraz bliżej i bliżej w tym samym kierunku. Nie zapytałam o jej imię, ani o jej historię. Powiedziała mi, że ma 32 lata i że żyją dzięki mrożonym warzywom z pobliskich pól oraz zabitym przez dzieci ptakom. Dowiedziałam się, że właśnie sprzedała opony ze swojego samochodu, aby móc kupić jedzenie. Później usiadła przy namiocie otoczona dziećmi i wyglądała jakby wiedziała, że moje zdjęcia mogą jej pomóc, więc ona pomogła mi. Była w tym wszystkim pewnego rodzaju równość.
Kobieta ze zdjęcia nazywała się Florence Owens Thompson, a jej podobizna stała się symbolem Wielkiego kryzysu. Po zrobieniu zdjęcia Lange obiecała kobiecie, że jej nazwisko nie zostanie opublikowane, by oszczędzić nieszczęścia jej dzieciom. Z czasem tożsamość kobiety wypłynęła do mediów. Jedna z córek Thompson przyznała po śmierci matki w 1965 roku, że wstydzili się tego i nie chcieli, by świat wiedział, kim są.
Zdjęcie zostało wykonane, gdy Thompson miała 32 lata i jechała ze swoim siedmiorgiem dzieci na poszukiwanie pracy, kiedy samochód się zepsuł. Jej drugi mąż oraz dwóch najstarszych synów ruszyło w poszukiwaniu pomocy, zostawiając matkę z pięciorgiem dzieci przy samochodzie. Lange zauważyła scenę i poszła zrobić legendarne zdjęcie.
Fotografia ”Migrant Mother” jest uważana za krytyków sztuki za kompozycyjnie zbliżoną do europejskich motywów ikonograficznych, konkretnie do Madonny z Dzieciątkiem, otoczonej przez anioły. Z tego powodu zamiennie używa się również tytułu zdjęcia ”Migrant Madonna”. W kadrze, oprócz Florence Owens Thompson, pojawiają się jej trzy córki: Norma, Catherine oraz Ruby.
Dorothea Lange nigdy nie otrzymała żadnego wynagrodzenie za to zdjęcie. Sprawiło ono jednak, że nazwisko autorki odbiło się echem w świecie fotograficznym i pomogło jej na zdobycie stypendium Guggenheima.
