7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa

Zdjęcia mówią prawdę? Akurat! Fotograficzne fałszywki nie powstały wraz z Photoshopem. Są tak stare jak sama sztuka fotografii. Czasami zresztą nie trzeba żadnej manipulacji - wystarczy dodać odpowiedni podpis pod zdjęciem. Wiedzą o tym zarówno niewinni dowcipnisie, jak i spece od politycznej propagandy.

7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 1© Billy Meier
Olga Drenda

Wystarczyła krótka chwila od wynalezienia fotografii (czyli w założeniu sztuki portretowania świata takim, jaki jest), aby pomysłowi wynalazcy zaczęli wykorzystywać nową technologię do tworzenia różnego rodzaju manipulacji i oszustw – czasem żartem, a czasem na serio. Podrasowywanie zdjęć w programach do obróbki graficznej nie jest wcale plagą dzisiejszych czasów. Takie pomysły są tak stare jak sam wynalazek fotografii.

[solr id="fotoblogia-pl-58707" excerpt="0" image="0" words="20" _url="http://olga.drenda.fotoblogia.pl/2140,kroliki-giganty-i-pasikoniki-pasazerskie-zobacz-photoshopa-sprzed-stu-lat-galeria" _mphoto="1-58707-250x168-b4ae89adbd25b2c7.jpg"][/solr][block src="solr" position="inside"]2358[/block]

1840: Pierwsza fotościema – makabryczny żart Bayarda
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 2
© Hippolyte Bayard

Pierwszy fotograficzny falsyfikat to rezultat... urażonej dumy pokonanego rywala. W początkach fotografii wielu wynalazców starało się o tytuł odkrywcy metody utrwalania obrazu. Ostatnie słowo należało do François Arago, sekretarza Francuskiej Akademii Nauk, który w 1839 roku ogłosił wynalazca fotografii Louisa Daguerre'a. Hippolyte Bayard, jego konkurent, w rewanżu wykonał swoje zdjęcie jako topielca. Podpis głosił, że naukowiec nie mógł pogodzić się z porażką i odebrał sobie życie. Cała sprawa okazała się makabrycznym żartem – Bayard żył jeszcze przez kilkadziesiąt lat.

Polowanie na duchy, czyli rozrywka pradziadka
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 3
© William Mumler

W XIX wieku wielką popularnością cieszyły się seanse wywoływania duchów. Dreszczyku tej rozrywce dodawał wynalazek fotografii, który – jak twierdzili niektórzy – pozwalał zarejestrować obecność ducha na kliszy i udowodnić raz na zawsze, że zjawy są wśród nas! Domniemane duchy były z reguły śladami poprzednich negatywów na tej samej kliszy, więc sprawa miała prozaiczne wyjaśnienie. Nie przeszkadzało to niektórym w robieniu prawdziwych karier w dziedzinie fotografii ezoterycznej. Najbardziej znanym przypadkiem był prawdopodobnie Amerykanin William Mumler.

7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 4
© David Starr Jordan

Wiek XIX obfitował w podobne ciekawostki. David Starr Jordan z Uniwersytetu Stanforda zrobił kawał czytelnikom „Popular Science Monthly” i ogłosił wynalazek „sympsychografii”, która pozwala zapisać obraz na kliszy za pomocą myśli i dzięki temu zobaczyć „prawdziwe ja”. Na dowód prawdziwości wynalazku opublikował zdjęcie „prawdziwego kota”. Zanim Jordan przyznał się do żartu, spora liczba czytelników wzięła sympsychografię na serio.

[solr id="fotoblogia-pl-53978" excerpt="0" image="0" words="20" _url="http://fotoblogia.pl/2410,jak-wygladaloby-photoshopowe-odchudzanie-na-klasycznych-dzielach-sztuki-galeria" _mphoto="giordana-53978-270x131-5cbf3dd23.jpg"][/solr][block src="solr" position="inside"]2359[/block]

Historia pisana na nowo
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 5
Oryginalna wersja - widoczne dwa zegarki © Jewgienij Chaldej

Falsyfikowanie zdjęć to specjalność politycznej propagandy. Szczególnie Związek Radziecki słynął z takich procederów. Kto wypadał z łask Stalina, tracił nie tylko wolność lub życie, ale zostawał również wymazywany z kart oficjalnej historii. Znane są przypadki podwójnych wersji fotografii: Stalina z Trockim lub Jeżowem i bez nich. Słynne zdjęcie Jewgienija Chaldeja, przedstawiające zatknięcie flagi na Reichstagu w 1945 roku, również nie uniknęło manipulacji. W retuszu dodano dymy nad miastem, a z rąk czerwonoarmisty usunięto zrabowane zegarki.

[solr id="fotoblogia-pl-46912" excerpt="0" image="0" words="20" _url="http://fotoblogia.pl/2812,do-czego-przydawalby-sie-photoshop-w-prawdziwym-zyciu" _mphoto="photoshop-1-28a481696833ad782c91.jpg"][/solr][block src="solr" position="inside"]2360[/block]

I want to believe
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 6
© Billy Meier

Pamiętacie znany plakat z serialu „Z archiwum X”? Latający spodek jest dziełem profesjonalnego „łowcy kosmitów”, falsyfikatora Billy'ego Meiera. Jego dorobek to ponad tysiąc sfabrykowanych zdjęć UFO, nagrania filmowe i dźwiękowe. Sam Meier przekonuje, że to autentyczne dowody na istnienie kosmitów, a on sam nawiązał z nimi kontakt.

7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 7
Wróżki z Cottingley

Zjawiska paranormalne to szczególnie ekscytujący temat w fotografii. Wielu pasjonatów czeka na ostateczny dowód, że niesamowite istoty faktycznie chodzą po Ziemi. Niestety, na razie spotykają ich głównie rozczarowania. Słynne wróżki z Cottingley, które w 1917 roku dzieci miały spotkać w ogrodzie, okazały się wycinankami z papieru (choć ujawniono to dopiero po 60 latach!), najbardziej znane zdjęcie Wielkiej Stopy podobno przedstawia człowieka w małpim kostiumie, a Nessie to zabawkowa łódź podwodna.

7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 8
Nessie © Kenneth Wilson
Sfabrykowane ubóstwo
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 9
© Howard Grey

W roku 1974 w Londynie zaprezentowano zdjęcia nieznanego wcześniej fotografa z epoki Dickensa, Francisa Hetlinga, który miał fotografować ubogie dzieci, wałęsające się po londyńskich ulicach. Zdjęcia wywołały spore emocje – w połowie XIX wieku nie był popularny reportaż uliczny, nie mówiąc już o fotografowaniu biednych. Cztery lata później prawda wyszła na jaw – zdjęcia były całkiem współczesne. Fotograf Howard Grey wykonał je co prawda w Londynie, ale w latach 70. XX wieku, a pozowali do nich profesjonalni dziecięcy modele.

[solr id="fotoblogia-pl-43908" excerpt="0" image="0" words="20" _url="http://fotoblogia.pl/2990,manipulacje-w-fotografii-ale-bez-photoshopa-galeria" _mphoto="grant1234-270x101-b013bcdb5a131b.jpg"][/solr][block src="solr" position="inside"]2361[/block]

Komputer osobisty z 1954?
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 10

W okolicach 2004 roku po Sieci krążyła fałszywka – zdjęcie rzekomo z 1954 roku, przedstawiające „makietę komputera osobistego w roku 2004”, który „będzie wymagał niewynalezionych jeszcze technologii”. Kombajn wielkości dawnych maszyn cyfrowych w rzeczywistości nie jest komputerem – to centrala kontrolno-manewrowa okrętu podwodnego, eksponat z wystawy poświęconej zimnej wojnie. Jednak ponieważ internetowe „fejki” rozprzestrzeniają się szybko i nie dają się wyplenić (podobnie jak popularne legendy miejskie o skorpionach w bananach), sporo osób uwierzyło w podpis. Może niektórzy nadal wierzą.

[solr id="fotoblogia-pl-61763" excerpt="0" image="0" words="20" _url="http://olga.drenda.fotoblogia.pl/1972,historia-fotografii-w-5-minut" _mphoto="processes-61763-270x151-81514310.jpg"][/solr][block src="solr" position="inside"]2362[/block]

Turysta na dachu WTC
7 wielkich fotograficznych oszustw bez udziału Photoshopa 11

Wkrótce po zamachach z 11 września 2001 roku w Sieci pojawiło się zdjęcie, przedstawiające turystę na dachu budynku i samolot zbliżający się do wież. Nie była to zbyt dobra fałszywka – szybko została zdemaskowana. „Przypadkowym turystą” okazał się pewien Węgier, który sam sfabrykował zdjęcie.

Internet sprzyja rozpowszechnianiu fałszywek. Niektóre z nich są przezabawne, inne potrafią wprowadzić w błąd, prowadząc do szkodliwych konsekwencji - potwierdzając, że w życiu przydaje się sceptycyzm, a każdą informację warto rozważyć dziesięć razy. Na bieżąco stara się zbierać je Museum Of Hoaxes.

Źródło artykułu: WP Fotoblogia
Wybrane dla Ciebie
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie