Warszawski urbex: Co znajduje się wewnątrz kamienicy przy Żelaznej 43?
Specjalista od miejskich odkryć, bloger Szary Burek, odwiedził kamienicę przy ul. Żelaznej 43 w Warszawie. Zanim popadnie ona w ruinę, miłośnik urbexu koniecznie chciał sprawdzić, co kryje się wewnątrz. Dla przypomnienia – miejsce znajduje się niemal w samym centrum stolicy.
Szary Burek wyparzył kamienicę przy ul. Żelaznej 43 już dawno. To miejsce od razu przyciągnęło jego spojrzenie. Jak to każdy szanujący się miłośnik urbexu, bloger postanowił zbadać stare budynki. Zanim wszedł do środka musiało minąć kilka lat. Oczywiście nie był tam raz, ale dopiero teraz zaprezentował przekrojowy zbiór zdjęć kamienicy.
Bloger wspomina, że nie zna historii kamienicy, a traktuje je, jako interesujące miejsce – część historii Warszawy. Trafił jednak w internecie na komentarz, opisujący budynek:
”W tym domu urodziłem się i mieszkałem do dwudziestego któregoś roku życia… Mieszkaliśmy w środkowej oficynie, wejścia do mieszkania były dwa: główne – z klatki schodowej w drugiej bramie, tzw. kuchenne – z klatki w rogu pierwszego podwórza (drewniane schody). Nigdy nie zapomnę atmosfery domu mojego dzieciństwa i młodości, jakkolwiek atmosfera ta zmieniała się z upływem czasu, i to bardzo. Był to dom tzw. kwaterunkowy i kwaterunek umieszczał w nim lokatorów – im bliżej końca, tym więcej szumowin.
Jest to kamienica żydowska; moi dziadkowie wraz z (bardzo młodą wówczas) mamą, wprowadzili się do tego mieszkania w czasie okupacji, kiedy Niemcy tworzyli Getto Warszawskie i kazali zamieniać się na mieszkania z Żydami, jeśli Polacy mieszkali na terenie planowanego Getta (dziadkowie z mamą mieszkali do tego momentu przy Łuckiej, nie pamiętam numeru). Śp. mama opowiadała, że na framugach drzwi łączących pokoje, wymalowane były żydowskie modlitwy – podobno Żydzi ”modlili się” dotykając ich podczas przechodzenia…
Kamienica początkowo była przeznaczona do generalnego remontu, potem do rozbiórki, a po dalszym czasie ”położył na niej rękę” konserwator zabytków. Nie było w niej ciepłej wody (w łazience mieliśmy ”junkersa”) ani centralnego ogrzewania – były piękne piece w pokojach, które rodzice przerobili na elektryczne (z grzałkami w paleniskach; wyloty kominowe, oczywiście, odcięto). Przed ich przeróbką pomagałem ojcu nosić węgiel z piwnicy…
Pierwotnie kamienica miała jedno piętro więcej – z opowiadań babci wiem, że zostało ono zmiecione przez tzw. Krowę, podczas Powstania Warszawskiego...”
Na łamach bloga, Szary Burek wspomina, że niegdyś na dole kamienicy znajdowały się lokale usługowe, w tym warsztat ślusarski, po którym pozostał jedynie szyld. Wewnątrz budynku pozostało wiele starych mebli, drzwi a nawet napisy na ścianach. Jeden z nich głosi: Lokator mieszkał od 1940-1970. Mieszkanie zostało zniszczone w czasie wojny niemieckiej w 1943 r. Tak właśnie mieszkał "Warszawiak" zasłużony dla "Państwowego Instytutu Geologicznego"!
Według autora zdjęć, tan napis mógł wykonać inż. Tadeusz Klażyński. Z informacji Szargo Burka wynika, że wspomniany mężczyzna pracował dla Warszawskiego Instytutu Geodezji.
Obecnie kamienica przy ul. Żelaznej 43 przechodzi gruntowny remont. Powyższe zdjęcia są pamiątką przedwojennej warszawskiej kamienicy, która poznała wiele ludzkich historii.
Więcej zdjęć znajdziecie na blogu Szarego Burka.
