Wspaniałe przykłady brutalizmu. Niektóre budynki wyglądają jak statki kosmiczne

Brutalizm to nurt architektoniczny charakteryzujący się bardzo surową estetyką. Ostre kształty, zimny beton i wielki budowle to coś, co wprawia w osłupienie. Przykłady tej estetyki znajdziemy głównie w środkowej i wschodniej Europie. Przyjrzyjmy się ich majestatowi.

Muzeum Sztuki Współczesnej w Brazylii zaprojektowane przez Oscara Niemeyera.Muzeum Sztuki Współczesnej w Brazylii zaprojektowane przez Oscara Niemeyera.
Źródło zdjęć: © Instagram
Marcin Watemborski

Brutalizm powstał pod koniec lat 40. XX wieku. Mimo tego, że powstanie tego nurtu architektoniczne jest osadzone w Anglii, to wspaniałe przykłady znajdziemy w Europie Wschodniej i Środkowej. Na tych obszarach częściej eksperci mówią o socmodernizmie, czyli betonowej i monumentalnej architekturze ZSRR i państw ościennych.

Budynki powstałe w duchu brutalizmu są przestrzenne, ale sprawiają wrażenie niesamowicie ciężkich, topornych. Charakterystyczne jest wykorzystanie surowego betonu – bez dodatkowych ozdób, co też tłumaczy francuskie określenie "beton brut". Z czasem brutalizm stał się architekturą ekspresyjną, ale był wielokrotnie krytykowany.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Czy warto kupić smartfon Vivo X90 Pro?

Eksperci i miłośnicy szkoły Miesa van der Rohe zarzucali architektom brutalistycznym brak poczucia estetyki, zwyczajną brzydotę i brak funkcjonalności. W ekstremalnych przypadkach dochodziło do tego, że forma surowego betonu dominowała nad użytecznością budynku. Całość była bezduszna i pozbawiona dopływu promieni słonecznych czy roślin; sprawiała wrażenie martwej bryły.

W Polsce również nie brakuje przykładów brutalizmu. Najbardziej charakterystycznym z nich jest Superjednostka w Katowicach, czyli 18-piętrowy budynek mieszkalny przy al. W. Korfantego 16-32. Wybudowany w 1972 blok stoi na żelbetonowych słupach, a windy zatrzymują się co trzy piętra. Superjednostka ma 187,5 m długości, 51 m wysokości i 37 349 m kw. powierzchni użytkowej.

Wybrane dla Ciebie

Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie