Huang He w obiektywie Zhanga Kechuna, czyli historia Żółtej Rzeki
Ascetyczne zdjęcia wielkiego żywiołu i niewielkich wobec niego ludzi. Zhang Kechun stworzył projekt fotograficzny, który pokazuje chińskie społeczeństwo, które choć wiele zawdzięcza swojej Żółtej Rzece, bywa wobec niej bezsilne.
02.08.2019 | aktual.: 26.07.2022 15:42
Zdjęcia wykonane przez fotografa Zhanga Kechuna mają wspólne tło: Żółtą Rzekę. Fotograf rozpoczął pracę nad projektem już w latach 2010–2013 w hrabstwie Kenli w Dongying, w prowincji Shandong, gdzie znajdowało się ujście Żółtej Rzeki. Następnie udał się na zachód i dziesiątki razy przechodził przez Henan, Shanxi, Shaanxi, Mongolię Wewnętrzną, Ningxię, Gansu i Syczuan. Dotarł aż do źródła Żółtej Rzeki w Górach Bayan Hara w Qinghai.
O swoim projekcie autor mówi, że nie jest to fotografia turystyczna, ani dokumentacja geograficzna. To raczej projekt socjologiczny. Kechun nie używa takich słów, jak "rzeka - matka cywilizacji chińskiej” i podobnych frazesów. Ma obsesję na punkcie fotografowania ludzi małych niczym mrówki. Jego projekt to historia gniewnego i nieujarzmionego żywiołu.
Zhang Kechun fotografuje aparatem wielkoformatowym Linhof 4x5. Najczęściej komponuje szerokie kadry. Jego zdjęcia utrzymane są w bladej, żółtej tonacji. Ludzie, którzy się na nich pojawiają są bardzo mali i zdominowani przez Żółtą Rzekę. Wspaniały krajobraz i realistyczna atmosfera prowincji wzdłuż wybrzeża uwydatniły ogrom rzeki i jej potęgę.
Spokojna atmosfera płynąca ze zdjęć ujawnia szacunek fotografa do Żółtej Rzeki i jego nostalgiczne nastawienie. Huang He z jednej strony przyczyniła się do powstania ogromnej cywilizacji, z której ludzie mogą być dumni, z drugiej jednak, jej zmiany biegu nieustannie wymagają uwagi ludzi i powodują wiele katastrof. Zhang Kechun czerpał inspirację z powieści Zhanga Chengzhi "Rzeka na północy” wydanej w 1984 r. Reportaż wywołujący głębokie osobiste uczucia autora, jest jego cichą ofiarą Zhanga Kechuna dla Żółtej Rzeki.
Region Żółtej Rzeki jest uważany za typowy przykład chińskiego społeczeństwa, uwikłanego w trudną historię, a koszty procesu transformacji są tu większe i silniejsze niż w innych regionach. Zhang Kechun używa sztuk wizualnych, aby wykonać panoramiczny zapis wszystkich obszarów Żółtej Rzeki. Na jego obrazach widzimy rozwój turystyki, załamanie środowiska spowodowane restrukturyzacją przemysłu i nadmierną urbanizacją oraz ludzi na wybrzeżu. Wszystkie zmiany, które zachodzą w krajobrazie i w ludziach to tylko kropla w długiej historii Żółtej Rzeki.
Gdy Zhang Kechun rozpoczął swój projekt, zainspirował go "Sleeping by Mississippi” amerykańskiego fotografa Aleca Sotha. Kechun w swoich kadrach podkreśla ogromną obecność rzeki jako bohatera w przestrzeni i czasie. Kiedy postawa ludzi jest słaba, siła natury rośnie. Społeczeństwo to tylko mały system, który musi być ostrożny wobec siły natury.