Co to jest dynamika tonalna?

Dynamika tonalna lub rozpiętość tonalna to, najprościej mówiąc, różnica między najjaśniejszym ,a najciemniejszym punktem w fotografowanej scenie. Mierzy się ją w EV (exposure value), czyli przysłonach.

Co to jest dynamika tonalna? 1
Źródło zdjęć: © © Ansel Adams
Marcin Watemborski

Dynamika lub rozpiętość tonalna rozumiana jest w fotografii jako różnica między dwoma punktami – najjaśniejszym oraz najciemniejszym. Jeśli rozpiętość tonalna materiału światłoczułego jest duża, oznacza to, że możliwe jest ujęcie wielu szczegółów w ciemnych oraz jasnych partiach, nawet w kontrastowych scenach – na przykład w słoneczny dzień, kiedy cienie są silne.

Wizualnie obraz szeroki tonalnie jest płaski – jest w nim tak wiele informacji o jasności obrazu, że w czarnobieli byłby praktycznie szary. Obraz wąski tonalnie jest silniej kontrastowy. Jednakże przy obróbce materiału fotograficznego pożądanym jest ten szeroki, ponieważ wtedy fotograf może zadecydować o rozłożeniu kontrastów, jak robił to Ansel Adams. Opracował on strefowy system pomiaru światła, a później tworzenia odbitek w danym zakresie tonalnym.

Co to jest dynamika tonalna? 2
System strefowy Ansela Adamsa.

Dynamikę tonalną sceny mierzy się przez pomiar jej najjaśniejszego i najciemniejszego punku na tych samych parametrach (schodząc do wartości EV 0). Skoki EV między nimi wyznaczają rozpiętość tonalną.

Co to jest dynamika tonalna? 3
Obraz o małej dynamice tonalnej. © © Marcin Watemborski / [Watemborski](http://www.facebook.com/watemborskiphotography)

Jeśli chodzi o materiały światłoczułe – najszerszą rozpiętość tonalną mają negatywy czarno-białe, negatywy kolorowe oraz matryce CMOS, najwęższą natomiast materiały odwracalne oraz mikrofilmy.

Co to jest dynamika tonalna? 4
Obraz o dużej dynamice tonalnej. © © Marcin Watemborski / [Watemborski](http://www.facebook.com/watemborskiphotography)

By zwiększyć rozpiętość tonalną fotografii wykorzystuje się technikę HDR, która polega na wielokrotnym naświetlaniu danej sceny przy różnych czasach naświetlania, tej samej przysłonie orz czułości UISO; po czym składa się końcowy obraz z wielu ekspozycji. Oczywiście można żonglować ustawieniami czasu oraz ISO, ale zachowując ten sam czas, przy zwiększonej/ zmniejszonej czułości narażamy na degradację jakości obrazu. Do zwiększenia rozpiętości tonalnej obrazu wystarczą 3 obrazy, naświetlone z różnicą 2 EV, by osiągnąć natomiast satysfakcjonujący wynik należy dokonać pomiaru światła na 0EV w cieniach oraz najjaśniejszych partiach i skokowo wykonywać zdjęcia między różnicami ekspozycji. Tak przygotowane obrazy składa się w programach graficznych, które obliczają sposób prezentacji końcowej fotografii i dają użytkownikowi możliwość późniejszej obróbki.

Wybrane dla Ciebie

Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Gang fok przegania rekina. U wybrzeży Afryki foki dały popis współpracy
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Nie uwierzysz na co patrzysz. Polacy w ścisłej czołówce takich zdjęć
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Niesamowity kadr przedstawiający pradawny gatunek skorupiaka wygrał prestiżowy konkurs
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Ekstremalnie rzadki aparat został sprzedany za 3,5 mln euro. Wyprodukowano go 100 lat temu
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Kary za zdjęcia dzieci. Konsekwencje dla rodziców we Francji
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Rekin gonił cień drona. Zachowywał się, jak kot goniący zajączka
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Brutalny atak jelenia na zdjęciu. Fotograf przestrzega turystów
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Widziałeś film z Hanksem? Aktor ostrzega przed oszustwem
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Perseidy, Droga Mleczna i świecące glony naraz. Oto zdjęcie jedno na milion
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Meta wykorzystała publiczne zdjęcia z Facebooka i Instagrama do trenowania AI
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Prawdziwy skarb fotograficzny. Te zabytkowe aparaty nie zrobiły ani jednego zdjęcia
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie
Tragedia podczas wycieczki. Kobieta spadła z urwiska robiąc selfie