Dynamika tonalna lub rozpiętość tonalna to, najprościej mówiąc, różnica między najjaśniejszym ,a najciemniejszym punktem w fotografowanej scenie. Mierzy się ją w EV (exposure value), czyli przysłonach.
Dynamika lub rozpiętość tonalna rozumiana jest w fotografii jako różnica między dwoma punktami – najjaśniejszym oraz najciemniejszym. Jeśli rozpiętość tonalna materiału światłoczułego jest duża, oznacza to, że możliwe jest ujęcie wielu szczegółów w ciemnych oraz jasnych partiach, nawet w kontrastowych scenach – na przykład w słoneczny dzień, kiedy cienie są silne.
Wizualnie obraz szeroki tonalnie jest płaski – jest w nim tak wiele informacji o jasności obrazu, że w czarnobieli byłby praktycznie szary. Obraz wąski tonalnie jest silniej kontrastowy. Jednakże przy obróbce materiału fotograficznego pożądanym jest ten szeroki, ponieważ wtedy fotograf może zadecydować o rozłożeniu kontrastów, jak robił to Ansel Adams. Opracował on strefowy system pomiaru światła, a później tworzenia odbitek w danym zakresie tonalnym.
Dynamikę tonalną sceny mierzy się przez pomiar jej najjaśniejszego i najciemniejszego punku na tych samych parametrach (schodząc do wartości EV 0). Skoki EV między nimi wyznaczają rozpiętość tonalną.
Jeśli chodzi o materiały światłoczułe – najszerszą rozpiętość tonalną mają negatywy czarno-białe, negatywy kolorowe oraz matryce CMOS, najwęższą natomiast materiały odwracalne oraz mikrofilmy.
By zwiększyć rozpiętość tonalną fotografii wykorzystuje się technikę HDR, która polega na wielokrotnym naświetlaniu danej sceny przy różnych czasach naświetlania, tej samej przysłonie orz czułości UISO; po czym składa się końcowy obraz z wielu ekspozycji. Oczywiście można żonglować ustawieniami czasu oraz ISO, ale zachowując ten sam czas, przy zwiększonej/ zmniejszonej czułości narażamy na degradację jakości obrazu. Do zwiększenia rozpiętości tonalnej obrazu wystarczą 3 obrazy, naświetlone z różnicą 2 EV, by osiągnąć natomiast satysfakcjonujący wynik należy dokonać pomiaru światła na 0EV w cieniach oraz najjaśniejszych partiach i skokowo wykonywać zdjęcia między różnicami ekspozycji. Tak przygotowane obrazy składa się w programach graficznych, które obliczają sposób prezentacji końcowej fotografii i dają użytkownikowi możliwość późniejszej obróbki.
