Winietowanie jest wadą obrazu, produkowaną przez układ optyczny (obiektyw) aparatu. Polega na niedoświetleniu rogów obrazu, przez co jest tam ciemniejszy. Może być to celowym zabiegiem artystycznym.
Co to jest winieta?
Winietowanie (winieta) to wada układu optycznego spowodowana zbyt małym polem obrazowania obiektywu. Polega ona na zaciemnieniu rogów końcowego obrazu. Może być ono częściowe (różnica w ekspozycji) lub całościowe, zależnie od zastosowanego obiektywu. Fotografowie często wykorzystują winietę jako świadomy zabieg artystyczny, wyróżniający główny motyw (maskowanie z wykorzystaniem winiety).
Winieta występuje w wielu obiektywach szerokokątnych (o krótkiej ogniskowej), nawet tych wysokiej klasy (na przykład serii L od Canona). Producenci optyki jawnie informują o różnicach w ekspozycji występujących w produkowanym obrazie.
Jeśli są one niewielkie – bez problemu można je skorygować za pomocą oprogramowania. Tworzone są również profile korekcyjne dla obiektywów, które niwelują aberracje chromatyczne, winietowanie oraz dystorsję. Drugim, prostszym, sposobem jest przymknięcie przysłony o kilka wartości EV (ang. exposure value). W przypadku obiektywów zmiennoogniskowych (zoom) winietowanie maleje wraz z wydłużeniem ogniskowej. W sprzedaży możecie znaleźć również filtry szare wyrównujące różnicę ekspozycji - są one ciemniejsze w centrum, a jaśniejsze na bokach.
Wada optyczna, o której mowa, występuje w kilku przypadkach:
- fotografowanie na pełnym otworze przysłony (najmniejszej wartości f)
- użycie pierścieni pośrednich
- używanie obiektywów z polem obrazowania mniejszym niż format materiału światłoczułego (obiektywy do matryc DX na matrycach FX)
- wykorzystanie światła błyskowego zgodnie z osią optyczną o niewłaściwym kącie generowania błysku
- wykorzystanie zbyt długiej osłony przeciwsłonecznej
- wykorzystanie filtra o zbyt grubym rancie
