Długość ma znaczenie! Oto, jak przez ogniskową można zakłamać rzeczywistość

Temat pokazywania kolejek i dystansowania społecznego w dobie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 jest bardzo popularny wśród fotografów prasowych. Na przykładzie dwóch materiałów z tego samego miejsca można zrozumieć, jak przez użycie odpowiedniego obiektywu i perspektywy można stworzyć nieprawdziwą narrację.

Jedna z duńskich agencji prasowych – Ritzau Scanpix – zleciła dwóm swoim fotografom wykonanie relacji z jednego miejsca. Ich celem było udowodnienie, jak za sprawą zdjęć łatwo jest stworzyć fake newsy. Fotografowie wykorzystali dwa zabiegi do stworzenia narracji – perspektywę oraz kompresję obiektywu. Ta druga cecha związana jest z długością ogniskowej – im więcej mm ma obiektyw, tym przedmioty na drugim i kolejnym planie wydają się być bliżej.

Za realizację zdjęć odpowiadali: Philip Davali oraz Olafur Steinar Rye Gestsso. Powodem wykonania przez nich obu serii były dyskusje na temat zdjęć krążących po internecie, które pokazują, że ludzie nie dbają o zasady społecznego dystansowania, a w rzeczywistości jest inaczej. Wykorzystanie odpowiedniego obiektywu i znalezienie perspektywy odpowiadającej wyimaginowanej narracji fotografa sprzyja tworzeniu nieprawdziwych informacji, które później są powielane z fatalnym skutkiem. W końcu nie potrzebujemy teraz akcji dezinformacyjnych.

Trafiając na różne materiały w mediach społecznościowych oraz na portalach informacyjnych trzeba się zastanowić, mimo tego, że nasz mózg przez swoje naturalne postrzeganie perspektywy mówi nam coś innego, niż naprawdę widzimy. Jeśli chodzi o wykorzystanie obiektywów szerokokątnych – ze względu na krótką ogniskową i szerokie pole widzenia zobaczymy dzięki nim więcej przestrzeni i lepsze osadzenie tematu zdjęcia w otoczeniu. Natomiast z obiektywami długoogniskowymi (teleobiektywami) jest inaczej – dzięki nim niejako spłaszczamy perspektywę, obiekty będące od siebie w rzeczywistości dalej, na zdjęciu wydają się ze sobą sąsiadować. Na dodatek nie widzimy dużo tła i nie potrafimy w ten sposób zidentyfikować zaistniałej sytuacji.

Z punktu widzenia fotografa prasowego, moralnym by było wybieranie ogniskowej, która pozwoli na wierne odwzorowanie tego, co się dzieje – przykładowo 35 lub 50 mm. Dodatkowo otrzymując wysokość fotografowania zgodną mniej więcej z wysokością oczu fotografowanych osób, obraz będzie wyglądał bardziej naturalnie. Być może nudniej, ale prawdziwiej. Robiąc zdjęcia w ten sposób, fotograf będzie mógł wiernie oddać zastaną sytuację, co sprzyja obiektywności dziennikarskiej, a nie kreowaniu nieprawdziwej narracji.

Każdy z nas przeglądając prasę, musi być świadomy możliwości manipulacji obrazem. Powyższe zdjęcia doskonale pokazują, jak ważne jest dobranie odpowiedniego obiektywu oraz perspektywy. W ten sposób możemy z pustego miejsca zrobić tłum albo pokazać (w tym przypadku) fałszywy obraz zasad dystansowania społecznego.

W obliczu zagrożenia, jakie niesie [b]koronawirus COVID-19[/b], warto uświadomić sobie, czym są odpowiednie środki bezpieczeństwa, a czym objawy nieuzasadnionej paniki. Środkami bezpieczeństwa są: [b]częste mycie rąk, unikanie zgromadzeń, higiena kaszlu i kichania, czyli zasłanianie ust chusteczką lub łokciem, tak aby kropelki śliny nie zostały na dłoni[/b]. Objawem paniki jest natomiast wykupowanie zapasów maseczek, co powoduje, że są one trudno dostępne dla personelu medycznego, który faktycznie ich potrzebuje.

Zapisz się na nasz specjalny newsletter o koronawirusie.