Dostałeś w prezencie aparat? Zobacz, jak wykorzystać jego potencjał

Współczesne aparaty potrafią naprawdę wiele. Nawet te małe, lekkie i niedrogie. Oferują wiele różnych trybów fotografowania, filmy 4K, filmy poklatkowe, malowanie światłem czy Wi-Fi. Pokazuję, jak okiełznać nowy aparat i skutecznie wykorzystać go do ciekawego opowiadania historii, na przykładzie Olympusa OM-D E-M10 Mark III. Zabrałem go na pierwszy spacer, by pokazać, co potrafi.

Zakładam, że wiecie, czym jest czas naświetlania, wartość przysłony czy czułość ISO. Jeśli nie, to znajdziecie te informacje na Fotoblogii - polecam szczególnie nasze wideoporadniki. Ta wiedza jest ściśle połączona z trybami P, A, S, M, rodzajami AF czy balansu bieli. Dla początkującego wszystkie te określenia mogą wydawać się skomplikowane, ale ich opanowanie wcale nie jest takie trudne, a rezultaty ich wykorzystywania naprawdę warte uwagi. Oczywiście, jeśli to twój pierwszy aparat, to zielony tryb Auto będzie dobry. Ale jeśli miałeś już do czynienia z aparatami, to warto w pełni wykorzystać możliwości prezentu i korzystać z różnych trybów.

Zarówno o trybach P, A, S, M czy rodzajach AF i balansu bieli napisaliśmy osobne poradniki, które warto przeczytać w wolne, zimowe wieczory. Najważniejsze to jednak wiedzieć, że:

• [b]P - tryb automatyczny[/b]. Możemy tu zmienić takie parametry, jak czułość ISO, korekta ekspozycji czy balans bieli.

  [b]A -  preselekcja przysłony[/b]. Tryb, w którym czas naświetlania ustawiany jest automatycznie, a możemy sterować wartością przysłony.

  [b]S  -  preselekcja czasu naświetlania.[/b] Wpływamy na zmianę czasu naświetlania, w którym rejestrowane jest zdjęcie.

  [b]M  -  tryb manualny.[/b] W tym trybie ustawiamy wszystkie parametry ręcznie - przysłonę, czas otwarcia migawki, czułość ISO i wszystkie inne.

  [b]Tryby tematyczne[/b] - dedykowane tryby automatyczne, które mają pomóc w dobraniu odpowiednich parametrów do konkretnych warunków. I tak, tryb krajobrazowy będzie wykorzystywał wysoką wartość przysłony, żeby jak największa część kadru była ostra. Tryb portretowy wykorzysta otwartą przysłonę w celu rozmycia tła.

Warto wykorzystywać te tryby w zależności od potrzeb, aby mieć większą kontrolę nad tworzeniem zdjęć i świadomym opowiadaniem historii.

Podobno najlepszy aparat to ten, który masz przy sobie. Jest w tym sporo prawdy, dlatego warto nosić nowy sprzęt zawsze ze sobą na ramieniu czy w torbie. Nowoczesne aparaty są małe i lekkie, a oferują świetną jakość obrazu, która zdecydowanie przewyższa obrazy ze smartfonów. Mając aparat ze sobą, masz większą motywację do fotografowania - szukania kadrów w otaczającym świecie, a nie przechodzenia obok nich ze smartfonem w kieszeni. Takie myślenie bardzo rozwija, motywuje i sprawia, że uczymy się opowiadania historii obrazami.

W relacji z podróży, nawet krótkiej, filmy są świetnym dodatkiem, który urozmaici opowiadaną historię. W czasie grudniowego spaceru zaszedłem do Mistrza Europy Baristów Aeropress 2016 Filipa Kucharczyka, który podaje jedną z najlepszych kaw we Wrocławiu w Hali Targowej. Przełączyłem Olympusa OM-D E-M10 Mark III w tryb filmowy i nagrałem kilka krótkich filmików z ręki. Dzięki wydajnej stabilizacji matrycy w korpusie, materiał jest stabilny i płynny, bez użycia gimbala czy nawet statywu, a ja mogłem swobodnie poruszać się w malutkiej kawiarni. Współczesne aparaty oferują jakość 4K, co warto wykorzystać, nawet jeśli nie macie monitorów czy telewizorów wspierających taką rozdzielczość. Obraz 4K można kadrować, stabilizować, ma on też lepszą jakość i oddaje więcej szczegółów.

Chociaż sam nie zajmuję się raczej kręceniem filmów, to pokochałem proste, krótkie formy wideo, podróżując przez miesiąc po Chinach. Pewne wydarzenia, historie, bardzo trudno dobrze opowiedzieć zdjęciami - no chyba, że jesteś prawdziwym mistrzem. Zrozumiałem to, kręcąc pewnego Chińczyka produkującego popcorn i prażony ryż tuż obok przystanku autobusowego w centrum małego, 7-milionowego miasta. Obejrzycie z dźwiękiem, to przekonacie się sami:

Gdy znajomi pytają, jak było w Chinach, pokazuję im filmy, które oglądają z dużo większym zaciekawieniem niż setki zdjęć. Zresztą, jeśli wam na tym zależy, to filmy są obecnie promowane na Facebooku - mają lepsze zasięgi niż zdjęcia i mogą dotrzeć do szerszego grona.

Następnym świetnym urozmaiceniem do opowiadania historii aparatem są filmy poklatkowe. Kiedyś, aby przygotować taki materiał, trzeba było ślęczeć przed komputerem i mozolnie montować film z setek czy tysięcy zdjęć. Dzisiaj w nowoczesnych aparatach mamy gotowe tryby do tworzenia tzw. timelapse'ów. Wystarczy ustawić aparat na statywie i włączyć nagrywanie. Tego typu obrazy to fajna zabawa i interesujący sposób na kreatywne pokazanie ruchu, którego na co dzień nie widać.

Ten krótki filmik nagrałem z okna redakcji. Olympus OM-D E-M10 Mark III ma specjalną funkcję "Time lapse", która umożliwia nie tylko fotografowanie w różnych odstępach czasu, ale, co najważniejsze, także automatyczne łączenie zdjęć w film. Materiał można wrzucić na YouTube, Facebooka, ale też zamienić w GIF-a.

To następna kreatywna funkcja, którą oferują nowoczesne aparaty, jak Olympus OM-D E-M10 Mark III. Także w tym wypadku kiedyś trzeba była masy pracy, aby malować światłem na zdjęciach. Dzisiaj mamy do tego dedykowaną funkcję”Live Composite”, w której aparat wykonuje zdjęcia jedno po drugim z zapisem tylko obszarów, gdzie zmienia się jasność. Całość jest potem składana w kolarz.

Koniec grudnia, styczeń - to świetny moment, aby wybrać się z aparatem na ulice miast i wykorzystać różne źródła światła dookoła. W wielu mieszkaniach, sklepach czy po prostu na zewnątrz budynków wiszą lampki choinkowe. Latarnie zapalają się popołudniem, a w centrach miast można zobaczyć świąteczne ozdoby. Te wszystkie świecące elementy można wykorzystać w atrakcyjny sposób do urozmaicenia tła i pokazania efektowne bokeh. Co to takiego?

Efekt bokeh to jedna z pierwszych rzeczy, o których pisałem na Fotoblogii. Po tych kilku latach nawet smartfony próbują udawać efektowne rozmycie tła w trybach portretowych, ale zazwyczaj wychodzi im to mocno przeciętnie. Aparat ma tu ogromną przewagę.

Kształt i intensywność jasnych krążków w tle zdjęć zależy od otworu przysłony. Im więcej listków przysłony, tym otwór bardziej przypomina koło. Im większa przysłona, tym bokeh będzie bardziej wyraźny. Wpływ na intensywność ma również ogniskowa - im większa, tym lepiej. A zatem, najlepsze efekty można uzyskać długim, jasnym obiektywem.

W jaki sposób wykorzystać bokeh na zdjęciach? Przede wszystkim przy portretach, ale także przy zbliżeniach detali, fotografowaniu kwiatów czy do zabawy formą, kiedy bokeh udaje parę lub dym. Ogranicza was w zasadzie tylko wyobraźnia.

Co więcej, bokeh można kształtować. Wystarczy wykonać prostą nakładkę na obiektyw:

Różne filtry czy tryby kreatywne to norma w większości aparatów i warto to wykorzystać. Mądrze wykorzystane mogą nadać zdjęciom ciekawego charakteru - tu i teraz, bez konieczności obrabiania zdjęć w komputerze czy na smartfonie. Moim zdaniem to właśnie Olympus oferuje najciekawsze rezultaty w takich filtrach, zatem z chęcią obrobiłem na szybko kilka klatek ze spaceru.

Pisząc o trybach kreatywnych, nie mam na myśli jedynie filtrów. OM-D E-M10 III oferuje także np. "Tryb wielokrotnej ekspozycji", w którym aparat automatycznie nakłada na siebie kilka zdjęć; HDR do rejestrowania szerszego zakresu dynamicznego; czy "Live Time", gdzie aparat robi zdjęcia z długim czasem naświetlania.

Jedną z moich ulubionych funkcji we współczesnych aparatach jest Wi-Fi. W przypadku Olympusa OM-D E-M10 Mark III proces łączenia jest bardzo prosty. Wystarczy zeskanować kod QR, a smartfon zapamięta ustawienia i będziemy mogli się błyskawicznie łączyć za każdym kolejnym razem.

Kiedyś po spacerze czy wyjeździe musiałem zgrywać zdjęcia na komputer, selekcjonować je, obrabiać i dopiero wysyłać do znajomych czy na Facebooka. Zdjęcia tygodniami zalegały na dysku, a przecież fotografie żyją, kiedy inni je oglądają. Obecnie najlepsze klatki wysyłam od razu z aparatu na smartfon, szybko obrabiam i mogę je od razu udostępniać. Będąc miesiąc w Chinach, wrzuciłem na Instagram ponad 70 najlepszych zdjęć zrobionych głównie aparatami. Ich jakość jest wyraźnie lepsza od klatek ze smartfona, a ich obrobienie i wrzucenie do sieci zajmowało prawie tyle samo czasu, co w przypadku zdjęć ze telefonu. Resztę zgrałem na swojego NAS-a i spokojnie obrabiałem po powrocie.

Oczywiście w fotografii najważniejsze są zdjęcia. Dobry pomysł, kreatywność, przemyślane kadry. Jednak dobrze opanowany sprzęt może w tym pomóc. Mam nadzieję, że zainspirowałem was do solidnego przećwiczenia nowych aparatów.