Jak powstały pierwsze w historii zdjęcia Księżyca? Mają już ponad 180 lat

Pierwsze zdjęcie Księżyca, 23 marca 1840 r.
Pierwsze zdjęcie Księżyca, 23 marca 1840 r.
Źródło zdjęć: © Licencjodawca | John William Draper
Marcin Watemborski

15.06.2023 13:00

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Ludzie uwielbiają obserwować Srebrny Glob. Niedługo po powstaniu medium, jakim jest fotografia, Księżyc stał się też obiektem fotograficznym. Od 1840 r. do dziś jest niezwykle popularnym tematem. Przyjrzyjmy się pierwszemu zdjęciu naszego satelity, które powstało na początku istnienia sztuki obrazowania świata.

Pierwsze zdjęcie powstało w 1826 lub 1827 r. za sprawą Josepha-Nicephore’a Niepce’a. W 1829 r. dołączył do niego Louis Jacques Daguerre, który opracowywał z Niepce’em proces fotograficzny i tak 10 lat później Francuska Akademia Nauk pokazała światu dagerotypię, czyli pierwszą upowszechnioną technikę fotograficzną.

Zaledwie rok później, 23 marca 1840 r., John William Draper zrobił pierwsze zdjęcie Księżyca. Ekspozycja trwała 20 minut, zaś Srebrny Glob został uwieczniony z dachu obserwatorium Uniwersytetu Nowojorskiego. Do naświetlenia uczulonej płyty dagerotypowej Draper wykorzystał 5-calowy teleskop lustrzany, co opisał w swoim dzienniku laboratoryjnym.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Długie naświetlanie było konieczne z kilku powodów. Przede wszystkim technika dagerotypowa opiera się na niskoczułych materiałach, więc nawet za dnia ekspozycja zdjęcia musiała trwać kilka-kilkanaście sekund. Stąd przy portretach z XIX wieku stosowano specjalne zagłówki, dzięki którym portretowana osoba wychodziła nieporuszona. Drugim aspektem był ciemny teleskop lustrzany. O dziwo pierwsze zdjęcie Księżyca wyszło bardzo dobrze – satelita jest widoczny doskonale wraz z fakturą jego powierzchni.

Zdjęcie Księżyca wykonane przez Drapera w 1863 r.
Zdjęcie Księżyca wykonane przez Drapera w 1863 r.© Licencjodawca | John William Draper

W 1857 r. powstało kolejne zdjęcie Srebrnego Globu, które było już znacznie wyraźniejsze i bogatsze w szczegóły. Odpowiadają za nie John Adams Whipple oraz James Wallace Black. Fotografowie wykorzystali inną technikę z początków fotografii, a konkretnie naświetlanie mokrej płyty kolodionowej. Zdjęcie powstało w Obserwatorium College’u Harvarda w amerykańskim Cambridge.

Zdjęcie Księżyca wykonane w technice mokrego kolodionu.
Zdjęcie Księżyca wykonane w technice mokrego kolodionu.© Licencjodawca | John Adams Whipple

Wróćmy jednak do Johna Williama Drapera. Jego syn Henry również interesował się astrofotografią i to jemu zawdzięczamy najlepsze zdjęcia Księżyca wykonane w XIX w. Obserwatorium wraz z zestawem fotograficznym Drapera znajdowało się w miejscowości Hastings nad rzeką Hudson w stanie Nowy Jork (USA).

Obserwatorium Henry'ego Drapera.
Obserwatorium Henry'ego Drapera.© Licencjodawca

O ile kiedyś fotografowanie Księżyca było ekstremalnie trudnym zadaniem, tak dzisiaj możemy zrobić zdjęcie Srebrnego Globu nawet smartfonem. Jednak te najlepsze wymagają wiedzy i doświadczenia, czego najlepszym przykładem są prace Andy’ego McCarthy’ego – jednego z najwybitniejszych współczesnych astrofotografów.

Marcin Watemborski, redaktor prowadzący Fotoblogii