Rosyjskie cmentarzysko samolotów. Znajdują się tu maszyny z II wojny

W rosyjskim obwodzie murmańskim co jakiś czas odkrywane są samoloty z czasów II wojny światowej. Na licznych zdjęciach można zobaczyć wydobyte wraki maszyn produkcji niemieckiej, radzieckiej oraz amerykańskiej. Jeden z takich samolotów został odkryty po blisko 60 latach od katastrofy; nie jest to jednak najstarsza konstrukcja, którą znaleziono w tym regionie.

Samolot Bell P-39 Airacobra wydobyty w 2004 r. z jeziora w Rosji
Samolot Bell P-39 Airacobra wydobyty w 2004 r. z jeziora w Rosji
Źródło zdjęć: © Domena publiczna | Autor nieznany
Adam Gaafar

13.08.2022 | aktual.: 14.08.2022 07:40

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Był 19 listopada 1944 r. Tego dnia młody, ale doświadczony porucznik Iwan Baranowski wyruszył w lot nad północną częścią ZSRR, siadając za sterami myśliwca Bell P-39 Airacobra. Kierowana przez niego maszyna była jednym z tysięcy samolotów, przekazanych Sowietom przez USA w ramach Lend-Lease. Z nieznanych do dziś powodów Baranowski musiał wylądować na zamarzniętym jeziorze Mart-Yavr w obwodzie murmańskim.

Latami spoczywał na dnie

Blisko 60 lat później, w lipcu 2004 r., maszyna została odnaleziona przez lokalnego rybaka, który zauważył na tafli wody zarys ogona samolotu. Służby, które wyciągnęły wrak z jeziora, znalazły w kokpicie dziennik konserwacji oraz zwłoki pilota. Po latach Baranowski został pochowany z honorami w Alei Chwały w Murmańsku.

Samolot Baranowskiego wyłowiony w 2004 r.
Samolot Baranowskiego wyłowiony w 2004 r.© Domena publiczna | Autor nieznany

Pilotowana przez niego maszyna trafiła najpierw do Moskwy, gdzie otrzymała licencję eksportową. Następnie przekazano ją do zakładu Jima Pearce'a w West Sussex w Anglii, w którym dokonano pieczołowitej renowacji. Ostatecznie odnowiony samolot został wykupiony przez amerykańskie Niagara Aerospace Museum w Buffalo (stan Nowy Jork), gdzie można go podziwiać do dziś.

Cmentarzysko samolotów w Rosji

Bell P-39 Airacobra nie jest jedynym samolotem z czasów II wojny światowej, znalezionym po latach w obwodzie murmańskim. Dość wspomnieć, że w lipcu 2021 r. załoga Floty Północnej Rosyjskiej Marynarki Wojennej wraz z regionalnymi i wojskowymi śledczymi wyłowiła z dna jeziora radziecki dwupłatowiec, który rozbił się w październiku 1941 r. W maszynie również znajdowały się szczątki pilota, którego zidentyfikowano jako por. Michaiła Aleksandrowicza Gołunowa.

W obwodzie murmańskim odkryto także m.in. wraki radzieckich samolotów I-16, Ił-2, MiG-3 i Pe-2, amerykańskich Curtiss P-40 Warhawk, brytyjskich Handley Page Hampden oraz niemieckich Heinkel He 111, Junkers Ju 88 i Messerschmitt Bf 109.

  • Wrak samolotu Curtiss P-40 Warhawk  z 1942 r., odkryty w okolicach Murmańska w 1997 r.
  • Szczątki samolotu Messerschmitt Bf 109
  • Szczątki radzieckiego samolotu Ił-2
[1/3] Wrak samolotu Curtiss P-40 Warhawk z 1942 r., odkryty w okolicach Murmańska w 1997 r.Źródło zdjęć: © Domena publiczna | Autor nieznany

Nie wiadomo, ile takich maszyn wciąż znajduje się w jeziorach i lasach obwodu murmańskiego, ale warto wspomnieć, że na podobne znaleziska można natrafić w różnych regionach Rosji. Zainteresowanych odsyłamy do naszych poprzednich publikacji: materiału o niemieckim myśliwcu Focke-Wulf Fw 190, odkrytym po ponad 40 latach w lesie pod Sankt Petersburgiem oraz artykułu o radzieckich pociągach z czasów Stalina, które do dziś znajdują się na Syberii.

Adam Gaafar, dziennikarz Fotoblogii