Brendon Barry pokazuje jak zrobić camera obscura w domu

Najbliższe tygodnie upłyną nam wszystkim pod znakiem siedzenia w domu. Warto jest pomyśleć kreatywnie i wykorzystać to, co mamy pod ręką, by trochę pobawić się fotografią. Brandon Barry, specjalista od wielkich formatów, zamienił sypialnię w camera obscura. Co więcej – nie tylko obserwuje świat, ale robi tam też zdjęcia.

Brendan Barry jest niesamowicie kreatywnym fotografem. Pisaliśmy o nim już w kontekście zrobienia wielkoformatowego aparatu z kontenera, z przyczepy oraz zmiany całego piętra wieżowca w camera obscura. Tym razem czas na coś bardziej przyziemnego – zabawę w sypialni! Nie, nie o taką zabawę chodzi…

Brendan korzystając z wolnego czasu postanowił zmienić sypialnię swojej córki w konstrukcję camera obscura, a łazienkę w ciemnię do wywoływania papierowych negatywów. Całość pokazał w filmie na YouTube, w którym dokładnie opisuje krok po kroku, co trzeba zrobić, by stworzyć własną magiczną przestrzeń.

Przede wszystkim trzeba wyciemnić pomieszczenie, z których będziemy korzystać – i to tak absolutnie. Nie może tam się dostawać jakiekolwiek światło z zewnątrz bez naszej kontroli, Brendan wykorzystał do tego celu kartony i uszczelnił odstępy czarną taśmą izolacyjną. Oczywiście idealną sytuacją byłaby możliwość pomalowania ścian na czarno i pozbycia się elementów, które mogą obijać światło.

Dobór obiektywu zależy od tego, co macie pod ręką – może być to stary obiektyw, który wala się gdzieś w waszej szafce lub nawet szkło powiększające. Brandon dokładnie pokazuje, jakie efekty dają różne soczewki. W każdym razie – nie musi być to skomplikowany układ optyczny. Grunt, by miał zdolności skupiające światło. Nasz obiektyw montujemy w kartonie, przyczepionym do okna tak, by przechodził przez niego obraz z zewnątrz.

Kolejnym etapem jest przygotowanie powierzchni rzutowania obrazu. Może to być rozciągnięte prześcieradło, białe tło fotograficzne, blenda fotograficzna – naprawdę cokolwiek białego, co nie będzie odbijało światła. Najlepiej będzie przygotować matową płaszczyznę z materiału. Dobrą praktyką będzie przesuwanie naszej planszy bliżej lub dalej od obiektywu, by znaleźć punkt, w którym obraz będzie najostrzejszy.

Rejestrowanie obrazu z camery obscury to już indywidualna kwestia. Można to zrobić za pomocą aparatu cyfrowego lub, jak w przypadku Brandona i jego córki, używając papieru fotograficznego. Wzięcie na warsztat tej drugiej techniki jest większym wyzwaniem, ponieważ wymaga wzmożonej ostrożności, by przypadkiem nie zaświetlić papieru oraz przygotowania ciemni z kuwetami, by móc go jak najszybciej wywołać.

Zabawa z konstrukcją to świetny eksperyment, który praktycznie każdy może zrobić w domu. Nie trzeba przy tym ogromnego nakładu pracy, a efekt może was niejednokrotnie zaskoczyć. Rzutowany z okna obraz można wykorzystać nie tylko do rejestrowania tego, co znajdziemy za oknem, ale również tak samo jak projektor. Ciekawe efekty osiągniecie, oświetlając w ten sposób postać będącą na tle planszy. Nada to ciekawej tekstury portretowanej osobie.

Camera obscura, czyli ”ciemna komnata” to bardzo prosta konstrukcja optyczna, pozwalająca uzyskać obraz rzeczywisty. Można śmiał powiedzieć, że to pierwowzór aparatu fotograficznego, którego początku sięgają starożytnej Grecji. Pierwszy naukowy opis ciemni pochodzi z 1020 roku naszej ery i został sporządzony przez arabskiego matematyka Alhazena z Basry.

Zasada działania jest bardzo prosta. Na jednej ze ścianek wyczernionego w środku pudełka należy wykonać niewielki otwór, a po drugiej stronie umieścić matówkę w postaci zmatowionej szklanej szyby lub kalki technicznej. Wpadające przez otwór promienie światła tworzą na matówce odwrócony obraz.

Ze względu na malutki otwór dla zachowania ostrości, obraz charakteryzuje się niemal nieskończoną głębią ostrości i brakiem dystorsji. W 1550 roku sam otwór zastąpiono soczewką skupiającą. Dokonał tego Girolamo Cardano. W 1569 roku Daniello Barbaro opisał ten wynalazek w dziele ”La practica della perspectiva” wraz z zasadą działania przysłony mechanicznej.

Ciemnie optyczne były wykorzystywane kiedyś przez astronomów do obserwacji torów, po których porusza się słońce oraz plam księżyca. Były bardzo przydatne podczas sporządzania rysunków takich malarzy, jak Leonardo da Vinci czy Bernardo Bellotto. Z czasem idea camera obscura wyewoluowała w ideę aparatu otworkowego, stworzonego przez Rogera Bacona.